حادثه دیروز برخورد دو قطار مترو، تا حدودی به خیر گذشت چرا که اگر هوشیاری «تنها راهبر» قطار نبود، ممکن بود حادثه ابعاد فاجعه بارتری داشته باشد. هوشیاری در جلوگیری از فاجعه‌بارتر شدن یک حادثه، در اغلب کشورهای توسعه یافته، مورد توجه قرار می‌گیرد؛ زیرا انتظاری که از نیروی انسانی به کار گمارده می‌رود، در حد امکاناتی است که به وی داده می‌شود؛ اگر در جایی امکانات لازم کم باشد، اما نیروی انسانی، در لحظه بتواند تصمیم درستی بگیرد، نه تنها توبیخ نمی‌شود که تصمیمش، هوشمندانه به نظر می‌رسد. حالا در کشور ما چه خبر است؟

دلیل بسیاری از تصادفات جاده‎ای و شهری و ریلی در کشور ما، بنابر آنچه مسوولان می‌گویند، «خطای انسانی» است.

HPV که نام دیگر زگیل تناسلی است و برخی- تنها برخی که تعدادشان هم بسیار اندک است- آن را به نام گارداسیل می‌شناسند، بیماری عفونی ویروسی است که مدتی است بسیاری از مردم ما را درگیر کرده. شوربختانه این بیماری عفونی در اغلب موارد، به ویژه در مردان و پسران، بدون علامت است و می‌تواند از طرق مختلف منتقل شود. مدتهاست این بیماری از درکشورهای توسعه یافته، شناسایی و پذیرفته شده و برای آن واکسن تولید کرده‌اند؛ اما طبق معمول، از آنجا که صحبت کردن و پرداختن به چنین بیماری‌هایی که بسیار هم سریع‌الانتقال هستند، هنوز تابو به شمار می‎رود، چند سالی است درحال برباد دادن زندگی‌های بسیاری است.

طی دو سه باری که امسال در تهران باران باریده، طبق معمول هر روز بارانی دیگر در هم سال‌های اخیر؛ تهران تبدیل شده است به شهری با خیابان‌های قفل شده با ترافیک سنگین. البته این مشکل، هر سال و فقط در روزهای بارانی برای مسئولان مطرح می‌شود و حل ناشده، می‌ماند تا سال بعد و باران‌هایی که هر سال از مقدارشان کاسته می‌شود. با وجود ۴۰ درصدی بارش‌ها در ۱۴۰۰، در هر بارش اگر یک نعمت ذاتی وجود داشته باشد، چندین مشکل اساسی برای شهر هم وجود دارد؛ ترافیک سنگین و افزایش تصادفات شهری و دیر رسیدن مردم به مقصد.

رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و کویت می‌گوید مدتی است کویتی‌ها به تجار ما ویزا نمی‌دهند و امکان برای تجار جدید برای کار کردن در این کشور فراهم نیست. اگر کسی هم با کویت کار می‌کند کسانی هستند که از قبل آن‌جا بوده‌اند. او در مورد آخرین وضعیت تجاری ایران و کویت تصریح کرد تجارت ما با کویت نسبت به سابق بسیار کم شده است. یکی از علل این موضوع مسئله شیوع کرونا است. البته صادرات هشت ماهه سال جاری ایران به کویت، چیزی در حدود ۹۱ میلیون دلار بوده و بر اساس آمار اتاق صنعت و تجارت بین المللی، رشدی ۶۸ درصدی داشته است. اما با وجود این رشد، چرا دیگر کویت به تاجران ما برای صادرات، ویزا نمی‌دهد؟

یکی از مهمترین بندهای «طرح جوانی جمعیت و حمایت از خانواده» جلوگیری حذف غربالگری جنین است؛ روشی که طی آن مشخص می‌شود جنین سالم است یا نه، دچار بیماری غیرقابل درمان و یا سندرم خاصی است. در اغلب موارد و با شناسایی جنین نارس، پزشک متخصص، باداری را پایان داده و جنین را سقط می‎کرد. اما در کنار این نوع سقط درمانی‌ها، جامعه ما با پدیده سقط جنین‌های زیرزمینی هم مواجه است. مشکلی که ممکن است با اجرای طرح جوانی جمعیت به یک فاجعه بزرگ تبدیل شود.

اگر کسی به اختیار خودش تصویر یا فیلمی را در اینترنت جستجو کند و ببنید و سپس ادعا کند به خاطر دیدن آن، دچار احساسات خاصی شده که به او ضرر و زیان رسیده است، بر اساس کدام بند قانون مجاز به شکایت است؟

سازمان بهزیستی، یکی از پرکارترین سازمان‌های مددکاری کشوراست که وظایف متعددی برعهده دارد. فعالیت‌های این سازمان شامل تامین موجبات برنامه‌ریزی، هماهنگی، نظارت و ارزشیابی و تهیه هنجارها و استانداردهای خدماتی و توسعه دامنه اجرایی برنامه های بهزیستی در زمینه حمایت از خانواده‌های بی‌سرپرست و نیازمند و ارائه خدمات مختلف به کودکان و تدارک امکانات پیشگیری و درمانی و توانبخشی حرفه‎ای و اجتماعی معلولین جسمی و روانی و تجدید تربیت منحرفین اجتماعی و حمایت و نگهداری از کودکان بی‎سرپرست و معلولین غیرقابل توانبخشی و سالمندان نیازمند و آموزش نیروی انسانی خدمات بهزیستی و توانبخشی. البته سازمان بهزیستی در مورد ارائه انواع اورژانس‌های اجتماعی و مدددهی به معتادان نیز وظایفی برعهده دارد. با توجه به این شرح وظایف گسترده، انتظاراین است که دولت، برای این سازمان، بودجه قابل توجهی در نظر بگیرد.

تهران، کلانشهری است که به معضل‌های مختلف اجتماعی که اکثر آن‌ها ریشه اقتصادی دارند، گرفتار شده است؛ کلانشهری که امنیتش همواره با مهاجرپذیری وحاشیه‌نشینی، دچار اختلال است. مشکل بزرگی که مدتی است تهرانی‌ها با آن مواجه‌اند؛ افزایش انواع سرقت‌های خرد و کلان در روز و شب است. سرقت‌هایی که حتی با حضور صاحبخانه و به صورت مسلحانه رخ می‌دهد. خودروها هم معمولا در روز و جلوی چشم مردم و با حضور راننده‌اش، با روش‌های خشن زورگیری سرقت می‌شوند. در کنار همه این‌ها داشته باشیم سرقت‌های خردی مانند کیف و گوشی زنی. در این رابطه زمانی صحبت از تشکیل «پلیس محله» به میان آمد؛ روشی که طی آن قرار بود از نیروهای انتظامی و بسیجی استفاده شود. اما حالا استاندار تهران، با پیشنهادی تازه وارد این عرصه شده است:« در کمیسیون مقابله با سرقت، مقرر شد که استقرار نگهبان محله در تهران اجرایی شود. براساس این طرح هر چند هزار واحد مسکونی می‌توانند با استخدام نگهبان، امنیت محله را بیشتر کنند. هزینه این موضوع هم شاید برای هر خانواده ماهانه ۲۰ هزارتومان شود.»

پس از مدت‌ها اعتراض و تجمع‌های مختلف در مورد نظام رتبه‌بندی معلمان، لایحه رتبه بندی معلمان امروز در دستورکار نمایندگان در جلسه علنی مجلس بررسی شد. ظاهرا چنین به نظر می‌رسد که وفاق معلمان در تحقق حقوق خویش درطی چند ماه گذشته، موجب شد آنان به خواسته خود در مورد افزایش حقوق، دست یابند. اما آیا واقعا چنین است؟

معلمان، مانند بسیاری از اقشار مردم، درگیر مشکلات معیشتی روزافزون هستند؛ این در حالی است که وزرات آموزش‌وپرورش براساس برنامه تربیت نسل طبق برنامه کلان حاکمیت، اگر انتظار تربیت نسلی سالم و اخلاق و دین‌مدار دارد، باید با مشوق‌های مختلف-که در واقع حق طبیعی آنان است- انگیزه لازم را به آموزگاران فرزندان جامعه بدهد تا بتوانند با خیال آسوده و فراغ بال، بدون نگرانی نسبت به دخل وخرج یومیه، تمام هم وغم خود را بر پرورش فرزندان جامعه بگذارند. اما به نظر می‌رسد در بودجه ۱۴۰۱هم، هم‌چنان معلمان سهم چندانی از بودجه آموزش‎وپرورش نمی‌برند. گرچه همواره متولیان این وزارتخانه بسیار بزرگ و پرجمعیت، معتقدند بیش از سه چهارم بودجه این وزارتخانه، صرف پرداخت حقوق و دستمزد کارکنان می‌شود و همواره از این بابت گله‌مند و ناراضی بوده‌اند و هستند. اما نکته قابل توجه در بودجه‌ریزی این وزارتخانه، وجود نوعی اسرافکاری سهل‌انگارانه در ردیف‌های موازیست.

بالاخره امروز ۲۱ آذرماه، رئیس دولت سیزدهم اولین لایحه بودجه خود را با سقف ۳۶۳۱ هزار میلیارد تومان به مجلس شورای اسلامی ارائه کرد؛ بودجه‌ای که نسبت به سال جاری حدود۷۵۰ هزارمیلیارد تومان افزایش دارد. در لایحه بودجه سال آینده پرداخت با ارز ترجیحی پیش‌بینی ‌نشده، بااین‌حال در جدول تبصره ۱۴ مربوط به هدفمندی یارانه‌ها در دو ردیف، مبالغی را برای جبران اصلاح نرخ کالاهای اساسی در نظر گرفته، به‌طوری‌که حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان برای جبران اصلاح نرخ کالاهای اساسی، دارو، یارانه نان و خرید تضمینی گندم پیش‌بینی‌ شده است.

خبر ساده و معمولی این بود که علی نیکزاد نایب رئیس مجلس، رحیم زارع نماینده آباده، مرتضی آقاتهرانی نماینده تهران و احمد نادری نماینده تهران برای شرکت در یک‌صد وچهل وسومین اجلاس اتحادیه بین‌المجالس جهانی (IPU) راهی مادرید، پایتخت اسپانیا شدند. اما آنچه این خبر ساده را به یک ماجرای جنجالی بدل کرد، حضور دو تن از این نمایندگان در استادیوم سانتیاگو برنابئو و تماشای بازی رئال مادرید با سویا بود. اتفاقی که هر دو نماینده با سرخوشی عجیبی، آن‌را توئیت کردند، از بس که تماشای فوتبال داغ اسپانیایی در کنار مردم خونگرم مادرید، آنان را خوش آمده بود. اما غافل از آن‌که در فضای مجازی، هرجور آدمی پیدا می‌شود و اینان ممکن است برخی رفتارها را به شدت زیرذره‌بین برده و یک توئیت را به چالشی بزرگ تبدیل کنند و چنین شد که این افراد، لذت تماشای فوتبال اسپانیایی را به کام این دو نماینده تلخ کرده و موجب شدند آنان برای حضور در استادیوم سانتیاگو برنابئو، بهانه تراشی کرده و عذربخواهند. بهانه‌ای که نادری نماینده تهران (اسلامشهر / تهران / ری / شمیرانات) که ارتباطی هم با رشته تحصیلی ناتمامش-مردم‌شناسی- داشت، این بود که برای «مردم‌نگاری» به تماشای فوتبال رفته بود.

سه معضل یا درواقع خلاء مهم بخش بهداشت و درمان کشور ما؛ فرار مالیاتی پزشکان با عدم استفاده از دستگاه پوز، تصمیم‌های بی‌ثبات در مورد حذف یا ادامه ارائه ارز ترجیحی و بالاخره نسخه نویسی الکترونیک است. در بخش فرارمالیاتی، گرچه برخی پزشکان، کلینیک‌ها و درمانگاه‌ها، بالاخره در برابر استفاده از دستگاه پوز کوتاه آمدند، اما هنوزهم هستند پزشکان و مراکز درمانی که بیماران را وادار به پرداخت نقدی، کارت به کارت کردن وجه و یا استفاده از دستگاه خودپرداز سرخیابان می‌کنند! مورد دوم، بازی در میدان تخصیص یا عدم تخصیص ارز ترجیحی به واردات دارو، مواداولیه و تجهیزات پزشکی است. اول آذرماه سال جاری، سازمان غذا و دارو اعلام کرد ارز ترجیحی را قطع خواهد کرد. اما چند روز بعد و ناگهان با چرخشی ۱۸۰ درجه‌ای، رئیس سازمان غذا و دارو گفت که سیاست دولت و وزارت بهداشت، ادامه پرداخت ارز ترجیحی به دارو و تجهیزات پزشکی است؛ با تذکراین نکته مهم که برای آزادکردن ارز داروهای وارداتی، باید دولت منابعی درنظر بگیرد، خروجی منابع را به بیمه‌ها بدهد و بیمه‌ها پوشش این داروها را تقبل کنند؛ البته مورد اخیرحتی با وجود تداوم اختصاص ارز ترجیحی، هنوز دچار مشکل است و بسیاری از داروهای وارداتی که توسط پزشکان نسخه می‌شوند؛ تحت پوشش بیمه نبوده و بیماران به ناچار آن‌ها را با نرخ دلارآزاد می‌خرند. مشکل سوم؛ نسخه‌نویسی الکترونیکی است، که سال گذشته تا پایان آذر به پزشکان مهلت داده شده بود تا استفاده از این روش را آغاز کنند و امسال هم تا آخر دی ماه، این مهلت تمدید شده است.