سیاوش غیبیپور کارشناس مالیاتی در گفتگو با فراز گفت: «دلایل مختلفی برای تفاوت میان میزان مالیات مشاغل و مالیات حقوقبگیران وجود دارد. بر مبنای مواد ۸۴ تا ۸۶ قانون مالیات حقوق، عدهای از حقوقبگیران معاف از مالیات هستند و برخی باید مالیات بپردارند. ابتدا باید به این سوال پاسخ دهیم که چه تفاوتی از منظر کیفیت، زمان و میزان مالیات میان دو گروه حقوق بگیران و مشاغل وجود دارد؟ از نظر زمانی مالیات حقوقبگیران ماهانه واریز و زودتر نقد میشود و بر اساس لیستی که برای پرداخت تنظیم میشود حقوق بگیران مالیات پرداخت میکنند؛ لذا از نظر زمانی حقوق بگیران زودتر مالیات خود را پرداخت میکنند».
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: «از نظر عددی یک زمانی میزان مالیات این دو گروه نزدیک به یکدیگر بود. برای مثال نسبت به مالیات کل کشور ۵ درصد مرتبط با حقوق بگیران بود و ۵ درصد مالیاتها از مشاغل کسب میشد. اما در ۱۰ سال گذشته این روند معکوش شدهاست؛ یعنی مالیات مستقیم حقوق بگیران نسبت به کل مالیات کشور تا ۹ درصد رسیدهاست. این در حالیاست که روند مالیات مشاغل افزایشی نبوده و حداکثر به ۶ درصد مالیات مستقیم رسیدهاست».
او در ادامه گفت: «در این حوزه ما با نوعی نابرابری رو به رو هستیم. اولا بخشی از نابرابری به تعداد کارمندان دولت ارتباط پیدا میکند. هرچقدر کارمندان دولت و حقوقبگیران بیشتر شود مالیات بیشتری دریافت میشود. تعداد مشاغل نیز زیاد است، اما اختلاف میان مالیات دریافتی این دو گروه به کیفیت دادهها و بانک اطلاعات مالیاتی برمیگردد. یعنی آن سیستمی که حقوق بگیران را کنترل میکند در مشاغل وجود ندارد و اخذ مالیات از مشاغل بر مبنای خود اظهاری صاحبان آن است. اینکه خوداظهاری چه میزان منصفانه و عادلانه است را ما نمیدانیم و به کل فرهنگ جامعه بازمی گردد».
سیاوش غیبیپور در ادامه تاکید کرد: «از سوی دیگر بانک دادههای اطلاعاتی کشور ناقص و در حال به روز رسانی است. یک بخشی در مشاغل وجود دارد که فعالیتهای شغلی در قالب تراکنشهای بانکی اخذ میشود. من فکر میکنم اگر تراکنشهای مالی در نظر گرفته شود، فاصله میان میزان مالیات این دو گروه کمتر میشود. ما انتظار نداریم که در یک سال فاصله مورد نظر کم شود، اما اگر سازکار مالیاتی جدید و سامانهها دقیق کار کنند در چند سال آینده این فاصله کمتر میشود و به صفر میرسد».
او در آخر گفت: «در دنیا بخش خصوصی از بخش دولتی بزرگتر و پرسنل دولت کمتر است. همچنین شناسنامههای بانکی و دادهای نیز بیشتر است. اما در کشور ما تعداد کارمندان دولت بسیار زیاد است و این ساختار از قبل وجود داشتهاست. تعداد کارمندان دولت ایران از دولت چین و آمریکا نیز بیشتر است و لذا بخشی از نابرابری موجود به تعداد کارمندان مربوط است. اما مالیات اصلی اکثر کشورهای پیشرفته از بخش خصوصی تامین میشود نه بخش حقوقبگیران. یعنی اقتصاد ما هنوز به صورت کامل خصوصی نشدهاست و اگر به صورت کامل خصوصی بود عمده مالیات از بخش خصوصی جمعآوری میشد».
پرسش افکار عمومی به بهانه چالش با کریمی قدوسی
بررسی تامین حقابه هیرمند در گفتگوی فراز با مسعود امیرزاده
دیاکو حسینی در گفتوگو با فراز پاسخ موشکی و پهپادی به اسراییل را بررسی کرد
اینفوگرافیک
هفتخوان خرید گوشیهای اپل در ایران