روسیه درگیر بزرگترین تشکل نظامی در اروپا از زمان جنگ سرد شده است. این کشور خواستار خروج ناتو از شرق اروپا و رد پیوستن اوکراین به این ائتلاف شده است. هفتههایی که صرف دیپلماسی شد، نتیجه چندانی نداشته. در ۱۱ فوریه جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی جو بایدن، هشدار داد که «تهدید حالا بدیهی شده است.» براساس گزارشهای واصله جو بایدن با متحدان اروپایی خود تماس گرفته تا بهشان اعلام کند احتمال حمله تا چه حد پررنگ شده است.
حدوداً ۱۰۰ گروه تاکتیکی گردان روسی _تشکیلات جنگی متشکل از هزار سرباز و یا بیشتر، همراه با پدافند هوایی، توپخانه و لجستیک_ در مرزهای اوکراین با روسیه و بلاروس گرد آمدهاند. این تشکل حالا وارد فاز تازهای شده است. واحدهای روسی از پایگاههای بزرگ به سوی مناطق نزدیک مرز حرکت میکنند. نیروها در حال جابجایی به منظور برقراری ارتباط با تجهیزات خودشان هستند. تمهیدات توانمندسازیهای حیاتی برای جنگ (نظیر بیمارستانهای صحرایی و واحدهای مهندسی) در حال شکل گیری هستند. همه اینها را میتوان به وضوح مشاهده کرد. امریکا و متحدانش در ناتو با استفاده از ماهوارههای جاسوسی خود، پروازهای نظارتی و سایر ابزارهای جمعآوری اطلاعات، در حال پایش تحرکات نیروهای روسی هستند.
اما در قرن ۲۱ این امکان وجود دارد که دیگران نیز شرایط را پایش کنند. هوش منبع باز که با عنوان OSINT میشناسندش، فیلدی است که دارد رو به شکوفایی میرود. روزنامهنگاران و محققان و علاقمندان آماتور، از تصاویر ماهوارهای تجاری، ویدئوهای ارسال شده در رسانههای اجتماعی و وبسایتهای ردیابی کشتیها و هواپیماها و سایر منابع عمومی در دسترس استفاده میکنند تا بدین ترتیب بتوانند جنبشهای نیروهای نظامی را تقریباً در زمانهای واقعی رصد کنند. این تکنیکها در بحران روسیه و اوکراین نیز به کار میروند.
جهت درک این موضوع که چرا تجمع کنونی تهدیدآمیزتر به نظر میرسد، از یلنیا، پایگاهی در ۱۲۵ کیلومتری مرز روسیه با بلاروس، که اغلب محل استقرار لشکر ۱۴۴ گارد تفنگ موتوری است، شروع میکنیم. در نوامبر سال گذشته، یلنیا شروع کرد به پر کردن تجهیزات از ارتش ۴۱ تسلیحات ترکیبی؛ یک سازند سطح بالا که به طور معمول چند بخش را شامل میشود و در بیش از ۳ هزار کیلومتر دورتر از سیبری مستقر گردیده است. به گفته جینز، که یک شرکت اطلاعاتی دفاعی است، تصاویر ماهوارهای گرفته شده در اواخر ژانویه نشان میدهند که نیروها اشغال چادرها را آغاز کردهاند. گرمایش داخلی به ذوب شدن برف در بالا انجامید. زمین اطراف را یک خروار لجن گلآلود پر کرد... که نشان میداد چه گامهای سنگینی روی آن برداشته شده است (دایره میانیِ تصویر یک نوار لغزنده است که با جابجا کردنش میتوانید تغییرات رخ داده را مشاهده کنید. مترجم.).
تام بولاک، تحلیلگر در Janes میگوید که سمت چپ این تصویر احتمالاً دو گردان از خودروهای جنگی پیادهنظام را نشان میدهد. در سمت راست آنها، دو گردان از ۲S۱۹ Msta (که یک هویتزر خودکششی است) قرار دارند که به وضوح رویهشان بیرون زده است.
آقای بولاک میگوید که در قسمت بالا سمت چپ، میتوانیم یک گردان BM-۲۷ Uragan را مشاهده کنیم که یک سیستم پرتابکننده چندراکتیِ خود کششی است. در سمت راست و قسمت پایین، احتمالاً تانکهای اصلی نبرد، با طبلهای سوخت خارجی، دارای اتصالاتی به قسمت عقب قرار گرفتهاند.
حالا یلنیا در حال تخلیه شدن است. و این کار را در زیر پوشش ابر و دور از دیدرس تصاویر ماهوارهای نوری معمولی انجام میدهد. اما همانطور که اکونومیست در فصلنامه فناوری اخیر توضیح داده است، ماهوارههای رادار با دیافراگرام مصنوعی (SAR) به حل این موضوع کمک میکنند. ماهوارههای Sentinel-۱ SAR آژانس فضایی اروپا هر شش روز یک بار از هر نقطهای در اروپا عکس میگیرند.
سازههای ساخته شده توسط انسان، امواج راداری ماهوارههای SAR را به خوبی انعکاس میدهند. در اینجا آنها به رنگ بنفش درآمدهاند. این موضوع به ما امکان میدهد که تغییرات چشمگیر در Yelnya را در تاریخ مابین ۲۳ ژانویه و ۴ فوریه مشاهده کنیم.
۴۱ اُمین ارتش تسلیحات ترکیبی در حال حرکت به سوی جنوب و به سمت مرزهای اوکراین است. تحلیلگری که باز هم ناشناس است و با نام @danspiun توئیت میکند، به اکونومیست گفت که او و دیگران چگونه این موضوع را کشف کردند. رانندگان روسی، کاربران مشتاق دوربینهایی هستند که روی داشبوردشان نصب میکنند تا از حوادث ترافیکی عکس بگیرند. در هفتههای اخیر، همین دوربینها به همراهی دوربینهای دستی، تجهیزات نظامی را در حال جابجایی از طریق جاده و راهآهن ضبط کردهاند _تصاویری که پس از آن به صورت آنلاین به اشتراک گذاشته میشوند.
یک کلیپ ویدیویی (سمت چپ) که در TikTok پست شده است، تجهیزات را در یک ایستگاه نشان میدهد. پس زمینه به آن اجازه میدهد تا در ایستگاه Novozybkov در Bryansk، در حدود ۳۵ کیلومتری مرز اوکراین، «موقعیت جغرافیایی» داشته باشد. در کلیپ دوم (سمت راست) قطار دیگری مملو از وسایل نقلیه زرهی در همان ایستگاه قابل مشاهده است که برخی از واگنهایش جدا شدهاند. یک عدد هشترقمی را که روی قطار نقش بسته است را میتوان به وبسایتی ارجاع داد که حرکات راهآهن را تعقیب و ردیابی میکند. قطار، سفر خودش را در یلنیا _کمپ در حال تخلیه_ آغاز کرد و به نووزیبکوف رفت.
در همین حال که یلینا تخلیه میشود و واحدهای جدید از سراسر روسیه به آن ورود میکنند، نیروهای روسی نیز در حال پر تعدادتر شدن در مرزهای شرقی اوکراین هستند. شهر غربی کورسک را در نظر بگیرید که به دلیل نبرد تانک آلمان و شوروی در جنگ جهانی دوم شهره شده است. یکی از واحدهای درگیر در آن نبرد، ارتش تانک اول گارد، تشکیلات تهاجمی برتر ارتش روسیه و مستقر در نزدیکی مسکو بود. عناصر آن ارتش، هفته پیش در شبکههای اجتماعی در غرب کورسک مشاهده شدند. یگانهای دیگری نیز در یک منطقه آموزشی در شرق شهر که گمان میرود ششمین ارتش ترکیبی را در خود جای بدهد، حضور دارند. هنری بوید، از مؤسسه بینالمللی مطالعات استراتژیک، که اتاق فکری در لندن است، پیشنهاد میکند که مبادی ورودی جدید که در پایین مشاهده میشوند احتمال دارد عناصری از تیپ ۲۰۰ تفنگ موتوری ناوگان شمال باشند... که معمولاً در مورمانسک (بندری در نزدیکی فنلاند) مستقر هستند.
در این تصویر ماهوارهای از دهم فوریه، چادرها و سکونتگاههای جدید نیروها را میتوان دید. فقدان برف بر روی بام نشان این است که ساختمان گرم شده و آمادگی حضور نیروها را در درون خود پیدا کرده است.
تقویت روسیه به قوت خود ادامه خواهد داد. این تصویر حملکنندگان تجهیزات سنگین را نشان میدهد _که در قسمت پایین سمت چپ ردیف شدهاند_ که همین اواخر وسایل نقلیه اضافی را به کورسک بردهاند.
روسیه در سال ۲۰۱۴ به کریمه حمله کرده و آن را ضمیمه نمود. تصاویر ماهوارهای زیر نشان میدهد که چگونه اردوگاهی در نووزرنویه، در ساحل شمال غربی _و احتمالاً محل استقرار ارتش ۵۸ تسلیحات ترکیبی_ در حد فاصل سپتامبر و اوایل فوریه با چنان وسعتی افزایش پیدا کردهاند. تصاویر جدیدتر در نهم فوریه، افزایش شمار نیروها را در ۲۴ ساعت گذشته نشان میدهد. در تصویر دیگری در همین سایت، قطعات توپخانهای را میتوان دید که در حال تمرین و گشتزنی روی زمین هستند. در جنوب، که خارج از کادر قرار دارد، آبهای درخشان دریای سیاه قرار دارند... جایی که روسیه در آن به کار جمعآوری نیروی دریای بزرگ، و از جمله لندینگ کرافت، مشغول است.
سر و کله پادگانی جدید در جنوب پیدا شده است. این قسمت نه فقط سکونتگاه، بلکه یک بیمارستان صحرایی مشکوک را نیز نشان میدهد _چادر صلیبی شکل. ارتشها گاهی در حین تمارین خود، بیمارستانها را نیز راهاندازی میکنند. اما راب لی از کالج کینگ میگوید که بیمارستانهای صحرایی که در مناطق مختلف اوکراین ظاهر میشوند «یقیناً حالت طبیعی ندارند».
قطعات توپخانه روسی را میتوان دید که هنگام تمرین، رد پا از خود بر جا میگذارند. ارتش روسیه، بیش از چهار هزار و ۶۰۰ (۴۶۰۰) سلاح توپخانه از انواع مختلف دارد. در حالی که گمان میرود اوکراین کمتر از ۲ هزار نفر در اختیار داشته باشد.
در Oktyabrskoye، در میانه شبهجزیره کریمه، اردوگاه بزرگی از فرودگاهی بلااستفاده سر بیرون آورده است. و حالا به نظر میرسد بخش بهتری از یک تشکیلات را در خود استقرار داده است. چادرهای پرسنل در پناهگاههای هواپیماهای سابق و در امتداد جاده آسفالته مستقر شدهاند.
اوکراین اساساً از سه جهت محاصره شده است... چون روسیه ارتش خویش را در بلاروس نیز مستقر کرده است. «تصمیم متفقین»، که یک رزمایش عجولانه اعلام شده روسیه و بلاروس بود و احتمالاً پوششی برای تحرکات نیروها، در دهم فوریه آغاز شد و قرار است در ۲۰ فوریه نیز به پایان برسد. به گفته ناتو، حدوداً ۳۰ هزار سرباز روسی امکان دارد درگیر این موضوع شوند. که برخیشان نیز به طور نگرانکنندهای به مرز اوکراین نزدیک هستند. زیابروکا، در حدود ۲۵ کیلومتری مرز، یکی دیگر از فرودگاههای بلااستفاده است که به مقر صورت گرفتن انبوهی از فعالیتها تبدیل شده است.
آقای بوید پیشنهاد میکند که این فرودگاه میزبان یک گروه تاکتیکی گردان از VDV، نیروهای هوابرد روسیه باشد... چتربازان VDV یحتمل در پیشاهنگ هر حملهای حضور خواهند داشت.
شکل صلیبگونه در اینجا که بزرگتر از چیزی است که در Novoozernoye وجود دارد، احتمالاً نمایانگر یک بیمارستان صحرایی دیگر است. این شکل تقریباً مشابه آن چیزی است که توسط نیروهای مسلح روسیه در جاهای دیگر ایجاد شده است. در کنار آن نیز سکونتگاههای بیشتری برای نیروها استقرار یافته است.
کمی دورتر از ۵۰ کیلومتری به سمت شرق، و در فاصله نزدیکتری به مرز اوکراین، ریچستا قرار دارد. ویدئوها و عکسهای موجود در رسانههای اجتماعی، اراضی گسترده تانکهای روسی، پدافند هوایی قدرتمند و حتی یک مهمانی کارائوکه را برای سربازان در برفها نشان میدهد. تصاویر ماهوارهای موجود از نهم فوریه نشان میدهند که وسایل نقلیه روسی به چه ترتیبی در برف تمرین میکنند و ردهای عنکبوتی از خود به جا میگذارند.
در مجموع این تصاویر ماهوارهای نشان میدهند که اوکراین در حال حاضر توسط نیروهای روسیه از سه جانب شمال و شرق و جنوب احاطه شده است. همین موضوع گزینههایی که کرملین پیش رو دارد را نمایان میکند: حمله به منطقه دونباس در شرق اوکراین، جهت حمایت از نیروهای نیابتی روسیه در آنجا؛ حمله عمیقتری در امتداد سواحل جنوبی اوکراین تا رودخانه دنیپر؛ حملات تنبیهی علیه نیروهای مسلح اوکراین _ و یا حتی پیشروی تا کیف. امریکا در ۱۱ فوریه از شهروندان خود خواست تا ظرف ۴۸ ساعت شهر را ترک کنند. همانطور که آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه در این روز خاطرنشان کرد: «ما جایی ایستادهایم که هر لحظه مترصد هجوم است.»
پانوشت: عذرخواهانه خواهشمندم جهت مشاهده کامل تصاویر به سایت منبع مراجعه فرمایید. مترجم.
#روزنامه اینترنتی فراز #سایت فراز
بررسی فرونشست محوطه باستانی مرودشت در گفتگو با حمیدرضا خادم
۵ پرده از زندگی سیاسی محمدباقر قالیباف
مرز حریم خصوصی و عرصه عمومی کجاست؟
اینفوگرافیک
هفتخوان خرید گوشیهای اپل در ایران