ماهیگیری از آب گلآلود، همواره ترفند و شیوه فرصتطلبانی است که از هر روزنه برای رسیدن به اهداف و نیتهایی که در آن منافع ملی و عموم مردم یک جامعه جایگاهی ندارد، بهره بردهاند. این رویه مختص به امروز نیست بلکه در سالهای اخیر به دلیل ضعفهایی که در اداره کشور از جانب مسئولان صورت گرفته، این معضل بیش از پیش گریبانگیر شدهاست. از این گونه مصائب در کشور فراوان است ولی در این فرصت قصد داریم به حاشیهسازی بپردازیم که دستاویز برخی از جریانهای موسوم به جداییطلب آن هم به بهانه یک سریال طنز شده است.
نون خ؛ دستاویز تازه جدایی طلبان؟
«ببینیم اینبار دست چه کسی از آستین فتنه افروزی جدید در اورمیه بیرون خواهد زد!؟ اینجا اورمیه، قلب آذربایجان و چشم ایران، هویت و تاریخ مشخصی دارد و همه اقوام سالها در غیاب غربتیهای تفرقهافکن و تروریستهای بیهویت با صلح و وحدت کنار یکدیگر زندگی کردهاند»؛ این توییت روحالله حضرتپور، نماینده مردم ارومیه است که آگاهانه سبب واکنشهای تند قومگرایانه در فضای مجازی شده است. او برادر محمد حضرتپور، شهردار ارومیه است که دی ماه سال گذشته به اتهام فساد اقتصادی دستگیر شد.
اما بهانه این توییت، طنز «نون خ» به کارگردانی سعیدآقاخانی است؛ فیلمی که طی سه فصل به زندگی مردم کُرد پرداخت و به شیوه طنز سعی کرد در روزگار تلخی که اینروزها مردم پشتسر میگذارند، اندکی خنده به لب آنها بنشاند.
اما برخی همانگونه که در بالا اشاره شد با بهانههایی کوشیدند مانند ویروس منحوس کرونا، مردم را غمگین کنند. این افراد در فضاسازی که ایجاد کردند مدعی بودند: «در آخرین قسمت پخش شده از سریال «نونخ» که از شبکه یک ایران پخش میشود، یک رقص و آواز کردی بحث برانگیز پخش شد که در مقابل قلعه «کاظم داشی» در کنار دریاچه ارومیه فیلمبرداری شده است». برخی از گروههای قومگرای افراطی مدعی بودند کاظمداشی برای مردم آذربایجان نماد مقاومت است. این طیف در ادعاهای خود گفتند کاظم قوشچی با نیروهای خود علیه فردی به نام اسماعیل سیمیتکو که از حقوق مردم خود دفاع می کرد جنگیدهاست؛ در ادامه ساخت این سناریوی ساختگی، قومگرایان میگویند در جنگ جهانی اول و فرد مذکور در مسیر اصلاحنژادی حرکت کرده است.
پرونده سازی برای عوامل پنهان سریال
اما کلیپ پربحث مذکور، در قسمت پایانی سریال «نون خ» به خوانندگی «محسن میرزازاده» خواننده اهل خراسان شمالی و با اجرای رقص کردی گروه دیلان اجرا شد.
میرزازاده درباره علت انتخاب این لوکیشن که حواشی گفته شده را به دنبال داشت، به «فراز» می گوید: «ما برای این ویدیو، لوکیشنهای زیادی مانند دره قاسملو و دریاچه سیلوانا را برای ضبط امتحان کردیم. بهدلیل شرایط جوی و باد فراوان از گروه خواستم لوکیشن تغییر کند. در بین گزینههای پیشنهادی، دریاچه ارومیه مطرح شد و من هم پذیرفتم. حتی تصورش را نمیکردم از این تصمیم به چنین واکنشهایی برسیم. از مقبرهای که ظاهرا برای این افراد نمادین هست نیز اطلاعی نداشتم. این ماجرا شبیه به این است که افرادی از قوم ترک یا کرد یا بلوچ به خراسان بیایند و بخواهند درباره امام رضا، ترانهای بخوانند و با حمله خراسانیها مواجه شوند!»
میرزازاده ادامه میدهد: «کافی بود این افراد جستجویی کوتاه در سابقه من میکردند. من سال ٩۱ قطعهای را به زبان آذری به آسیب دیدگان زلزله در آذربایجان غربی تقدیم کردم. سالها بعد هم دو قطعه دیگر به این زبان خواندم. من اگر نیت سازماندهی شدهای داشتم با خانوادهام وارد ارومیه نمیشدم. به خاطر این حواشی مجبور شدم چهار روز صفحه اینستاگرامم را غیرفعال کنم. نمیخواستم از کنار این حواشی عدهای از هم میهنانم که دنبال کننده صفحه من هستند، به هم بیحرمتی کنند».
تخریب، ابزار همیشگی افراطیان
منتقدان به این کلیپ که قومگرایان افراطی هستند، مدعی شدند این ویدیو به تهیه کنندگی «مسعود شمسنژاد» تولید شده است. آنها مسعود شمسنژاد را از اعضای شناخته شده گروه پژاک و عضو باند آرمان سیمیتکو(از نوادگان اسماعیل سیمیتکو ) معرفی کردند! بابازاده درباره ارتباط خود با شمس نژاد اظهار میکند: «ایشان از دوستان من هستند و در شهر ارومیه میزبان ما بودند. ایشان دکترای وکالت دارند و در مملکت مشغول به کار هستند. ادعاهای مطرح شده درباره ایشان صحت ندارد».
ریسمانی به نام اتهام
پروندهسازی و اتهامزنی سالهاست که در کشور ما برای رقابتهای سیاسی، جناحی، اقتصادی استفاده میشود ولی امروز به نظر افراطیهای قومگرا برای رسیدن به اهدافی که جز اختلافافکنی چیزی در بطن ندارد، سعی میکنند به این ریسمان آویزان شوند. اینکه در یک سریال طنز عدهای از هممیهنان کُرد مقابل یک اثر ملی که هیچ قومیتی اجازه تسخیر و مالخود کردن آن را ندارد، رقصیدند تا روح مردم گرفتار در غم کرونا و زندگی را از درد رها کنند چرا باید سبب هیاهو و حاشیهسازی عدهای شود؟! بهانه این افراد برای ایجاد جنگ قومیتی با مردمی است که سالهاست با فشارها و نامهربانیها روبهرو بودند و بعد کسانی که سینهچاک کشورهای همسایه هستند آنها را برای اجرای آثاری هنری و فرهنگی در سرزمین خود سرزنش میکنند.
به اقوام می گویند ساکت تا وحدت داشته باشیم
«محمد علی الستی»، کارشناس رسانه اما، ماجرای این واکنش را ریشهدارتر میداند و با اشاره به نقش صدا و سیما در دامن زدن به این هیاهو به «فراز» میگوید: «تمام این کینههای قومی دیالکتیک (رفت و برگشتی) هستند. شما وسط یک واکنشی هستید که کنش آن سالهاست اتفاق افتاده است. سالها پیش مجری یکی از برنامههای صدا و سیما که مربوط به ترانه بود، ابتدا گفت به یک ترانه آذری گوش کنید. برای معرفی ترانه بعدی گفت به یک موسیقی اصیل ایرانی گوش کنید! وقتی این جدایی ابتدا از صدا و سیما به مردم و همان گروههای قومی القا می شود، انتظار چه واکنشی داریم؟»
الستی ادامه میدهد: «من نمیتوانم نیت افراد را تصور کنم اما باید تمام وجه یک ماجرا را دید و قضاوت کرد. باید زیرساختهای وحدت ملی و احترام به اقوام، احترام به همه اقوام قبلا ایجاد میشد که امروز بهانه کوچکی چون رقص در کنار یک بنا، این چنین موجب واکنش نشود».
پهنه تاریخ و زخمهای جداییخواهانه
با تایید احترام به همه اقوام، از یاد نبریم ایران متعلق به همه ملت و اقوام است و هیچ قومی بر دیگری برتری ندارد و حق استفاده از همه ایران برای هر ایرانی وجود دارد و بیمعناست که برخی با بهانههای قومگرایی و ژستهای دلواپسانه بکوشند تا سرزمین، آثار و منابعی که زیر آسمان ایران است را به خود متعلق بدانند و بقیه را از داشتن آن محروم کرده یا با نگاه توهمتوطئه به اقدامات دیگران آنها را متهم کنند.
سالهاست از زمان جعفرپیشهوری که افکار جداییطلبانه داشت عدهای میکوشند تا تاج ایران را به نام خود کنند و با سرکوب نسلی و توطئههای مختلف مسیر را برای توهم آذربایجان بزرگ هموار کنند ولی همواره تیر این طیف به سنگ خورده است و این نفرتپراکنیهایی که با حاشیهسازیهای بیمحتوا ایجاد میکنند نیز مانند به کار بردن نام جعلی برای خلیج همیشه فارس و بالا بردن پرچم کشورهای مختلف در بازیهای فوتبالایرانی و استفاده از نشانههای بیگانگان برای پروفایلهایشان هیچ نتیجهای جز منفور شدن بیشتر در میان مردم ایران و به ویژه هم میهنان آذری در بر ندارد.
کاش بگذاریم و بگذارند ایران، با همین روح ویران و جسم نیمه جانی که سالها تکه پارهاش کردند و میکنند، برای همه مردم بماند زیرا این، تنها دارایی و امید باقی مانده همه ماست…
پرسش افکار عمومی به بهانه چالش با کریمی قدوسی
بررسی تامین حقابه هیرمند در گفتگوی فراز با مسعود امیرزاده
اینفوگرافیک
هفتخوان خرید گوشیهای اپل در ایران