ابهام در سرنوشت ۳ هزار میلیارد تومان منابع بیمه بیکاری

در بحبوحه شیوع ویروس کرونا و تعطیلی اجباری برخی از مشاغل دولت رئیس جمهور وقت، حسن روحانی برای رفاه حال مشاغلی که به اجبار تعطیل شدند و درآمد شرکت‌ها و موسساتی که با مردم ارتباط مستقیم داشتند به صفر رسید. دولت روحانی در این هنگام طی ماه‌های اسفند ۹۸ و فروردین و اردیبهشت سال ۹۹ کمک هزینه حمایت از مشاغل را به کارکنان شرکت های تعطیل شده اعطا کرد. به این صورت که اسفند‌ماه سال ۱۳۹۸ در حالی‌که مبلغ بیمه بیکاری مستمری بگیران تامین اجتماعی یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان بود به بیکار شدگان ناشی از شیوع ویروس کرونا ۶۰۰‌هزار تومان و در فروردین و اردیبهشت سال ۱۳۹۹ در حالیکه حقوق مستمری بگیران بیمه بیکاری به ۲میلیون و هفتصد هزار تومان رسیده بود مبلغ یک میلیون تومان کمک هزینه اعطا شد.              

تا اینجای کار همه چیز درست به نظر می‌رسد؛ اما هنگامی‌که تعطیلی بسیاری از شرکت‌هایی که به دلیل تداوم تعطیلی‌های ناشی از شیوع ویروس کرونا به طول انجامید، بسیاری از مشاغل ورشکست شدند و کارگران خود را برای استفاده از حق بیمه خود به اداره کار و رفاه اجتماعی معرفی کردند.                                                                                                              

به دنبال این موضوع وپس از انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰ و کنار رفتن دولت حسن روحانی و روی کار آمدن دولت ابراهیم رئیسی پرده از کلاه بزرگی که در ایام شیوع ویروس کرونا توسط دولت روحانی بر سر مستمری بگیران تامین اجتماعی گذاشته شده بود برداشته شد.    

کمک هزینه حمایت از مشاغل در کار نبود

مدتی پس از آن که کمک هزینه‌های ۳‌ماهه تعطیل شدن مشاغل به حساب کارکنان موسسات و شرکت‌های خصوصی  که به اجبار تعطیل شده بودند واریز و تعطیلی‌های اجباری و همه‌گیری کرونا متداوم شد، بسیاری از مشاغل کارگران خود را جهت استفاده از بیمه بیکاری به اداره کار و رفاه اجتماعی معرفی کردند. پس از آن مشخص شد که کمک هزینه پرداختی دولت روحانی نه تنها کمک هزینه نبود؛ بلکه کلاه بزرگی بر سر کارگران معرفی شده به اداره کار بود. چرا که  آن کمک هزینه‌ها جزئی از حقوق بیمه بیکاری برای کارگران معرفی شده به اداره کار و تامین اجتماعی منظور شده است با این تفاوت که دولت یک سوم حقوق یک کارگر بیکار شده را تحت عنوان کمک هزینه به حساب آن‌ها واریز کرد؛ اما در عمل این کمک هزینه‌ها بعدها به حقوق دریافت شده تبدیل شد در حالی‌که ما‌به‌تفاوت آن هیچوقت به حساب کارگران بیکار شده واریز نشد. با این تفاسیر دست دولت روحانی تا آخرین روزهای حیات خود کماکان در جیب طبقه کارگر در رفت و آمد بود.

به گزارش فراز و به نقل از ایسنا، برابر آخرین آمارها در اسفند‌ماه سال ۱۳۹۸، بیش از ۸۶۳ هزار نفر برای دریافت بیمه بیکاری ثبت نام کرده و بیش از ۹۰ درصد مشمولان مقرری بیمه بیکاری را دریافت کردند به دنبال شیوع ویروس کرونا و تاثیرگذاری آن بر بسیاری از کسب وکارها مقرر شد تا بیمه بیکاری سه ماه اسفند ۹۸ و فروردین و اردیبهشت ۹۹ به کارگران آسیب دیده از کرونا پرداخت شود. دولت در راستای حمایت از صنوف و کارگران آسیب دیده از کرونا، مبلغ ۵۰۰۰ میلیارد تومان اعتبار برای کمک به صندوق بیمه بیکاری اختصاص داد و با حمایت سازمان برنامه و بودجه و اهتمام وزارت کار، سازمان تأمین اجتماعی و دستگاه های مربوطه، روند واریز مقرری بیمه بیکاری به متقاضیان مشمول و کارگران بیکار شده با جدیت دنبال شد. سامانه ثبت درخواست بیمه بیکاری به نشانی   bimebikari.mcls.gov.ir  از مدت ها قبل توسط وزارت کار راه اندازی شد تا افراد بیکار شده تابع قانون کار و قانون تأمین اجتماعی و مشمول قانون بیمه بیکاری، بتوانند با مراجعه به این سامانه و وارد کردن اطلاعات شخصی، درخواست خود را به ثبت رسانده و از مقرری بیمه بیکاری بهره مند شوند.

با شیوع ویروس کرونا ۷۲۳ هزار و پانصد نفر بیکار شدند

طبق آخرین آمارها، بیش از ۸۶۳ هزار نفر برای دریافت بیمه بیکاری در سامانه مذکور ثبت نام کردند که از این تعداد ۷۲۳ هزار و ۵۰۰ نفر مشمول دریافت بیمه بیکاری شناخته شده اند.

 مسعود بابایی، مدیرکل حمایت از مشاغل و بیمه بیکاری وزارت کار در سفند‌ماه سال ۱۳۹۸درباره روند پرداخت بیمه بیکاری به متقاضیان بیکار شده به ایسنا گفته بود: «آن دسته از متقاضیانی که در ۱۰ روز اول اسفند بیکار شدند از طریق سازمان تأمین اجتماعی مقرری بیمه بیکاری آنها واریز شده است و کسانی که از ۱۰ اسفند ۹۸ تا ۳۱ اردیبهشت ۹۹ بیکار شدند مطابق مصوبه ستاد ملی مقابله با کرونا بیمه بیکاری آنها را خزانه داری کل واریز می کند».

اما نکته قابل تامل اینجاست که خزانه داری کل  کمتر از یک سوم حقوق مستمری بگیران بیمه بیکاری را به کارگران بیکار شده پرداخت کرد و پس از تداوم بیکاری و معرفی کارگران بیکار به اداره کار و تامین اجتماعی آن پرداخت‌های ناقص به صورت کامل برای کارگران بیکار شده منظور شد و دولت حسن روحانی یا خزانه داری کل از این حیث سودی بیش از ۳هزار میلیارد به جیب زد.

علی رغم ثبت نام متقاضیان برای دریافت بیمه بیکاری عده ای از متقاضیان بیکار شده از اسفند سال ۹۸موفق به ثبت نام در سامانه نشده بودند که به گفته مدیرکل حمایت از مشاغل و بیمه بیکاری وزارت کار، فهرست اسامی این دسته افراد از طریق کمیته های استانی جمع آوری شده و پس از پایش و تکمیل به سازمان تأمین اجتماعی ارسال خواهد شد تا مقدمات واریز مقرری به حساب آنها نیز فراهم شود. با این اوصاف شمار بیکاران جا مانده از ثبت نام به حدود یک میلیون نفر ممکن است افزایش یافته باشد که تا کنون آمار دقیقی در این رابطه ارائه نشده است.

۳هزار و ۱۰۹ میلیارد تومان در دولت وحانی به کجا رفت؟

بر اساس آمار منتشر شده تعداد ۷۲۳‌هزار و پانصد نفر طی ۳‌ماه مقرری کمک هزینه حمایت از مشاغل وزارت کار را دریافت کردند که بعدها مشخص شد که این مبلغ به حساب دریافتی بیمه بیکاری منظور شده است و مابه تفاوت این مبلغ هیچگاه ه حساب مستمری بگیران بیمه بیکاری واریز نشد.

با توجه به اینکه حقوق مستمری بگیران بیمه بیکاری در سال ۱۳۹۸ یک میلیون و پانصد هزار تومان بود، دولت روحانی به حساب هر شخص بیکار شده مبلغ ۶۰۰ هزار تومان واریز کرد و با توجه به اینکه بعدها این مبلغ به حساب مستمری بیمه بیکاری منظور گردید و دولت روحانی از تعداد ۷۲۳ هزار و ۵۰۰ نفر مشمول دریافت بیمه بیکاری ۹۰۰ هزار تومان منفعت به دست آورد که در مجموع به عدد ۶۵۱میلیارد و صدو پنجاه میلیون تومان می‌رسیم.

همچنین با توجه به اینکه حقوق مستمری بگیران بیمه بیکاری تامین اجتماعی در سال ۱۳۹۹به ۲میلیون و هفتصد هزار تومان رسید و کمک هزینه حمایت از مشاغل دراین سال  به یک میلیون تومان افزایش یافت، دولت روحانی از جیب هر مستمری بگیر یک میلیون و ۷۰۰ هزار تومان سود برد. اگر بخواهیم مجموع دست درازی دولت به جیب کارگران را در این ۲ماه محاسبه کنیم می بایست ما‌زاد پرداخت نشده بیمه بیکاری این دو ماه را در ۷۲۳ هزار نفر ضرب کرد. با یک محاسبه ساده خواهید در فروردین ماه ۹۹ دولت روحانی هزار ‌و ۲۲۹میلیارد و صد میلیون تومان و در اردیبهشت ماه نیز همین مبلغ را از جیب کارگران مستمری بگیر بیمه بیکاری تحت عنوان حمایت از مشاغل به دست آورده است و اگر این دو رقم را با رقم اسفند‌ماه ۱۳۹۸ اضافه کنیم خواهیم فهمید که دولت در مجموع ۳‌ماه ۳هزار و ۱۰۹ میلیارد و ۳۵۰ میلیون تومان از جیب کارگران بیکار شده تحت عنوان حمایت از مشاغل به دست آورده است. اما  اینجا این سؤال پیش می‌آید که این مبلغ هنگفت  به جیب چه کسی و کجا رفته است و چرا تاکنون هیچ کدام از نمایندگان مجلس  تا کنون به این موضوع وارد نشده‌اند؟