در گفت‌وگو با فریدون مجلسی مطرح شد: ۸۰ میلیارد دلار ایران در کدام کشورها بلوکه است؟

نخستین تحریم جامع بر ضد ایران، تحریم بریتانیا علیه ایران به‌منظور واکنش در برابر انتخاب «دکتر محمد مصدق» به عنوان وزیر امورخارجه بود که هدف ملی‌سازی صنعت نفت را دنبال می‌کرد. اولین قطعنامه شورای امنیت علیه ایران در زمان نخست وزیری «محمد مصدق» و به‌منزله واکنش علیه ملی شدن صنعت نفت صادر شد. آمریکا نیز در سال ۱۹۸۰ تحریم‌های اقتصادی وسیعی را در واکنش به تصرف سفارت آمریکا علیه ایران وضع کرد. در سال 1995، «بیل کلینتون»، رییس‌جمهور وقت آمریکا اقدام به وضع تحریم‌هایی کرد که به موجب آن شرکت‌های نفتی آمریکایی از سرمایه‌گذاری در طرح‌های نفت و گاز ایران منع شده بودند و همچنین روابط بازرگانی با ایران نیز یک‌جانبه قطع شد. قدرت‌های دنیا جهت توقف در پیشرفت برنامه اتمی ایران تحریم‌هایی علیه ایران شکل دادند، البته این تحریم‌ها بر برنامه اتمی ایران تأثیرگذار نبوده‌ است، بلکه تأثیرات منفی بر اقتصاد ایران گذاشته ‌است و بیشتر بر روی وضعیت اقتصادی شهروندان فشار وارد می‌کند.

این تحریم‌ها در زمینه‌های اقتصادی، علمی، سیاسی، فروش سلاح و مهمات می‌باشد. از جمله تأثیرگذارترین این تحریم‌ها می‌توان به تحریم صادرات نفت و بانک مرکزی اشاره کرد که اقتصاد تک محصولی ایران (نفت ) و نقش بانک مرکزی در وصول درآمدهای حاصل از فروش نفت ایران به کشورهای جهان را هدف قرار داده است. باتوجه به تحریم هر 2 بخش نامبرده، اقتصاد ایران دچار مشکل جدی شده‌ است.

این تحریم‌های آمریکا باعث بلوکه شدن پول ایران در کشورهای امارات، ترکیه، کره جنوبی، قبرس، یونان، هند، مالت، مالزی و سنگاپور و … شده است. براساس اطلاعات در دسترس، ایران بیش از ۸۸‌ میلیارد دلار پول بلوک شده در سایر کشورها دارد که طبیعتاً اگر امکان استفاده مهیا شود این احتمال وجود دارد که تمامی اینها صرف تزریق تکنولوژی روز از کره، سوئد و ژاپن در راستای بروز کردن صنایع، امنیت اقتصادی و رشد پایدار باشد.

«فریدون مجلسی»، دیپلمات پیشین و تحلیلگر مسایل بین‌الملل در خصوص 88 میلیارد دلار پول بلوکه شده ایران که بیشتر این مبالغ توسط چین و روسیه مسدود شده است ، به خبرنگار فراز می‌گوید : «چین و روسیه جزو کشورهای مهمی هستند که پول ایران را مسدود کرده‌اند ولی هند، کره جنوبی و عراق هم دراین دسته قرار می‌گیرند. عجیب این است که این مجموعه کشورها در شمار کشورهای نیستند که به دلایل مختلف با ایران دشمنی داشته باشند نه زندانی آنها در زندان‌های ما هستند و نه سوابق سیاسی و … بین 2 کشور مانع ایجاد کرده است ولی همه‌ی آنها بدون استثنا از آمریکا تبعیت می‌کنند. توجه داشته باشید که تحریم‌های آمریکا 2 گروه است تحریم‌های که اوباما وضع کرد و تحریم‌هایی که توسط ترامپ اضافه شد.»

این دیپلمات پیشین ادامه می‌دهد : « تیم مذاکره کننده ایران اکنون در حال مذاکراتی است تا بتوانند تحریم‌های به اصطلاح خارج از برجام لغو بشود. در مذاکرات وین انتظار دارند از طرف جمهوری اسلامی نوعی سازش صورت بگیرد. این موضوع اختلاف بین ایران کشورهای غربی وجود دارد که جمهوری اسلامی اسراییل را یک پدیده نامشروع تلقی می‌کند و این نامشروع دانستن از طرف ایران مشکلاتی را به وجود آورده است.باید گفت که مشکل اصلی منطقه همین اسراییل است.»

او با اشاره به ارزشمند بودن معاملات کشورها با آمریکا اضافه می‌کند : «زمانی که آمریکا اعلام کرد معاملات بانکی با ایران مشمول تحریم می‌شود و اگر کشوری بخواهد اقدام به معاملات بانکی با ایران انجام دهد را تحریم می‌کند همه این کشورها مبدلات‌شان با ایران قطع و با آمریکا که ده‌ها برابر بیشتر برایشان مهم است را ادامه دادند. این کشورها خودشان را ناچار می‌‎دانند بدون اینکه منکر حق و حقوق ایران نسبت به آن اموال بشوند دارایی‌های ایران را بلوکه کنند و تحت بازداشت قرار دهند تا بعد از اینکه توافق بین‌المللی در مورد تحریم‌های سازمان ملل و موافقت آمریکا در مورد تحریم‌های یک جانبه‌اش تعیین بشود به این سیاست ادامه بدهند.»

مجلسی با توصیف گسترش دایره تحریم‌های امریکا ادامه می‌دهد : «در واقع تحریم‌های یک جانبه آمریکا به واسطه قدرت اقتصادی و سیاسی‌اش خود به خود جنبه بین‌‍المللی پیدا کرده و این مسئله با توجه به تعهد غرب و روسیه در مورد حمایت موضوعیت اسراییل تصور نمی‌شود تا زمانی که این شعار ادامه داشته باشد تحریم‌ها به صورت کامل برداشته بشود. بنابراین صورت مسئله از سوی آنها کاملا روشن است و اگر قرار باشد تفاهمی در راه باشد راه‌حلی است که باید در مسیر به رسمیت شناختن شدن کشور اسراییل از جانب ایران ختم شود. این موضوعی است که برای جمهوری اسلامی خیلی جنبه حیثیتی پیدا کرده است.»

مجلسی در پاسخ به این سوال که کشورهایی که پول ایران را بلوکه کرده‌اند چرا تهاتر انجام نمی‌دهند می‌گوید : «چین یکی از بانک‌هایش را که نگران قطع رابطه با آمریکا نبود را مامور کرد تا با سرمایه‌دارن ایرانی همکاری کنند و در ادامه بازرگانان ریال به بانک مرکزی می‌دهند و در مقابل بانک مرکزی به آن‌ها در چین یوآن تحویل می‌دهد. در حال حاضر هم چین به اعزای پول‌های بلوکه شده واکسن به ایران تحویل داده است.»

دیپلمات پیشین با اشاره به سیاست‌های کشورهای عربی در روابط با غرب اضافه می‌کند : «امیدوارم روزی مانند کشورهای عربی ثروت کشورمان صرف شهروندان و منافع تقویت اقتصاد کشور شود و مسوولان تلاش کنند سرمایه‌گذاری‌ها تنها در اخل مرزها صورت بگیرد.»