ایران و چین در اولین روز سفر ابراهیم رئیسی به پکن ۲۰ سند تفاهم همکاری امضا کردند. آنطور که «ایرنا» گزارش داده این اسناد تفاهم همکاری در زمینههای مدیریت بحران، گردشگری، ارتباطات و فناوری اطلاعات، محیط زیست، تجارت بینالمللی، مالکیت معنوی، کشاورزی، صادرات، بهداشت و درمان، رسانه، ورزش و میراث فرهنگی هستند. نکته مهم و قابل توجه این است که در فهرست مورد اشاره خبری از امضاء سند تفاهم همکاری در حوزههای انرژی و خصوصا نفت و گاز نیست. یعنی همان بخشی که بیشترین سهم مراودات اقتصادی دو کشور را شامل میشود.
این موضوع در شرایطی محل سوال است که عنوان شده هدف اصلی این سفر ناظر به پیشبرد سند همکاری دو جانبه استراتژیک و ۲۵ ساله دو کشور است. همکاری که بخش مهمی از آن به حوزه انرژی و نفت و گاز مربوط میشود.
آنطور که فارین پالیسی گزارش داده از مجموع ۴۰۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری مد نظر این سند که قرار است توسط چین در ایران صورت بگیرد، ۲۸۰ میلیارد دلار به حوزه نفت و گاز مربوط میشود.
پیشتر نشریه پترولیوم اکونومیست در شهریور ۱۳۹۸ گزارش داده بود که ایران در ازای این سرمایه گذاری چین امتیازاتی نظیر مهلت دو ساله برای بازپرداخت پول نفت، تخفیف ۳۰ درصدی، تسویه بدهی با یوان و اولویت چینیها در پروژههای نفتی و گازی را به این کشور اعطاء میکند.
با چنین شرایطی عدم امضاء تفاهمهای نفتی و گازی بین دو کشور در سفر ابراهیم رئیسی به پکن موضوعی است که قدری سوال برانگیز میشود. خصوصا اینکه در میدان عمل هم چینیها مشغول فاصله گرفتن از پروژههای نفت و گاز ایران و نزدیک شدن به بازیگران جهان عرب هستند.
خبرگزاری رویترز، روز دوشنبه به نقل از ۳ منبع آگاه گزارش داد که شرکت ملی نفت چین (CNPC) به زودی یکی از بزرگترین قراردادهای خرید گاز طبیعی مایع را از شرکت انرژی قطر نهایی خواهد کرد. این قرارداد ۳۰ ساله، مربوط به پروژه عظیم توسعه میدان شمالی قطر و دومین معامله این کشور با چین در طول چند ماه گذشته خواهد بود.
شرکت ملی نفت چین (CNPC) پیشتر شریک ایران در بزرگترین قرارداد توسعه پارس جنوبی بود که با آغاز دور جدید تحریمهای آمریکا در زمان ریاست جمهوری ترامپ، از این پروژه خارج شد. حالا همان شرکت در بخش جنوبی میدان گازی پارس جنوبی قرار است قطری ها را در استخراج بیشتر گاز کمک کند.
خبرگزاری شانا (شبکه اطلاعرسانی نفت و گاز) وابسته به وزارت نفت نیز روز یکشنبه ۲۳ بهمن به نقل از مجتبی مرادی، مجری طرح توسعه میدان نفتی یادآوران، از خروج شرکت سینوپک از فاز دوم طرح توسعه این میدان خبر داد. با این ترتیب توسعه میدان نفتی نام آوران نیز بدون حضور چینیها انجام خواهد شد. چیزی که میتواند حاکی از این باشد که اولویت فعالیتهای چین در حوزه نفت و گاز متوجه ایران نیست. کما اینکه قراردادهای بزرگ و متعدد اخیر چینیها در کشورهای عرب منطقه هم حکایت از تمایل آنها به همکاری با بخش جنوبی خلیج فارس دارد.
شرکتهای سینوپک و CNPC به ترتیب اولین و دومین شرکتهای بزرگ حوزه نفت و گاز چین هستند.
چشم اندازی که خروج این دو شرکت از پروژههای ایران و عدم امضا هیچ تفاهم نفتی و گازی در سفر مهم ابراهیم رئیسی به پکن ایجاد کرده فعلا هیچ شباهتی به همکاری دو شریک نزدیک در مهمترین حوزه فعالیت مشترک ندارد.
دیاکو حسینی در گفتوگو با فراز پاسخ موشکی و پهپادی به اسراییل را بررسی کرد
در گفتوگوی فراز با ناصر نوبری، آخرین سفیر ایران در شوروی بررسی شد:
هفتخوان خرید گوشیهای اپل در ایران