کسادی بازار شب عید، تعطیلی کسبوکارها و تعدیل شدن نیروها در برخی شرکتها از جمله پیامدهای اقتصادی شیوع ویروس کرونا در ایران است. اتفاقهایی که فشارهای اقتصادی را بر زندگی مردم و دولت مضاعف کرده است. فشار بر دولت، از این حیث که علاوهبر مقابله با این بیماری و تحمیل هزینه برای بهداشت و درمان، انتظار میرود در این وضعیت بحرانی دولت از مشاغل و اصناف حمایت کند. همه اینها درحالی است که اقتصاد ایران قبل از گسترش این ویروس نیز از مشکلات ناشی از تحریمها رنج میبرد.
حمیدرضا آصفی، سخنگوی اسبق وزارت امور خارجه در اینباره به «فراز» میگوید: «فرصت خوبی است تا ایران حرف خود را به گوش جامعه جهانی برساند؛ همانطور که ویروس کرونا یک ویروس تهاجمی است جمهوریاسلامی نیز باید تهاجمی عمل کند؛ به این معنا که هم در عرصه درمان بیماران و هم در عرصه بینالمللی باید بهطور جدی پیگیر و بهدنبال احقاق حقوق تضییع شده باشد.»
تحریمها افراد بیگناه را به قتل میرساند
سخنان این دیپلمات کشورمان درحالی است که در روزهای گذشته وزیر خارجه ایران در توییتر خود نوشت: «تحریمهای غیرقانونی آمریکا باعث اتمام منابع اقتصادی ایران و مختل شدن توانایی مبارزه با کووید۱۹ شده است. آنها بهمعنای واقعی کلمه، افراد بیگناه را به قتل میرسانند. ایستادن و تماشا کردن آنها غیراخلاقی است. انجام چنین کاری، هرگز کسی را از خشم و غضب آتی ایالاتمتحده حفظ نکرده است. به پویش جهانی رو به رشد برای بیاعتنایی به تحریمهای آمریکا علیه ایران بپیوندید.»
علاوهبر محمدجواد ظریف، سفیران ایران در فرانسه و اسپانیا نیز بهطور جداگانه با ارسال نامههایی به شمار زیادی از مقامهای ارشد این دو کشور درباره تاثیر تحریمها بر مقابله با کرونا توضیحاتی ارایه کردند.
مقامهای سیاسی ایران چه گفتند
سفیر کشورمان در فرانسه، با اشاره به تحریمهای یکجانبه آمریکا علیه ایران و تاثیر منفی این موضوع در مبارزه ایران با ویروس کرونا گفته است: «جهان نباید تا این حد تحتتاثیر یکجانبهگرایی آمریکا، جان آدمی را نادیده انگارد.»
سفیر ایران در اسپانیا نیز در گفتوگو با بخش بینالملل روزنامه «لاراسون» اعلام کرده است: «ایران تنها کشور جهان است که بهعلت تحریم بانکی آمریکا، امکان خرید دارو از خارج را ندارد.»
این اظهارنظرها درحالی است که حشمتالله فلاحتپیشه، نماینده مجلس نیز گفته است: «ایران باید از شورای امنیت درخواست صدور قطعنامه اضطراری بهمنظور رفع تحریمهای آمریکا را مطرح کند.»
دسترسی به منابع با همراهی دولتها
در این اوضاع که تاثیر تحریمها بر مشکلات مقابله با کرونا بر کسی پوشیده نیست، سخنگوی اسبق وزارت امور خارجه نیز معتقد است: «تلاش رییسجمهوری و وزیر خارجه ایران برای بازپسگیری حقوق از دست رفته ایران در جامعه بینالمللی است چراکه ایران بهدلیل تحریمهای آمریکا از منابع خود محروم شده است.»
به گفته آصفی «جمهوری اسلامی منافع و پول زیادی دارد که قابل دسترسی نیست و حالا با شیوع ویروس کرونا و اهمیت مقابله و کنترل این بیماری نیاز به همراهی و حمایت کشورهای مختلف برای از میان برداشتن این تحریمهاست.»
این دیپلمات پیشین کشورمان با اشاره به فشارهای اقتصادی تحمیلی ناشی از بحران کرونا، میگوید: «درحال حاضر فقط بحث بر سر ارایه خدمات به بیماران و مبارزه با این بیماری نیست بلکه بسیاری از کسبوکارها با تعطیلی بازار صدمههای جدی دیدهاند که همه اینها فشار مضاعفی بر دولت است.»
مسایل انسانی از روابط سیاسی جدا میشود
او با بیان اینکه «در مواردی مثل گسترش ویروس کرونا مسایل انسانی از روابط سیاسی جدا میشود» توضیح میدهد: «در این موارد نمادهایی از همبستگی، همدلی و همدردی میان کشورها ارزشمند میشود. اگرچه کشورهای مختلف بهویژه کشورهای همسایه همکاری خوبی برای مبارزه ایران با این ویروس داشتند اما رفتار بحرین و عربستان ناپسند بود چراکه مانع صدور بیاینه جنبش عدم تعهد در مخالفت با تحریمها شدند.»
به گفته آصفی «از طرفی، دولت آمریکا دوباره در این ماجرا ساز خود را کوک کرد؛ یعنی حاضر نشد با ایران همراهی کند. رییسجمهوری ایالاتمتحده با به رخ کشیدن کادر درمانی و پزشکی خود اعلام کرد حاضر است به ایران کمک کند این درحالی بود که ایران خودش از کادر درمانی خوبی بهرهمند است. در این میان رفتار ناپسند سیاسی دیگر مربوط است به اعمال تحریمهای تازه دولت آمریکا در مورد پنج دانشمند علوم و فناوری هستهای ایران و همزمان خواستار آزادی شهروندان خود از زندانهای ایران شد.»
تلاش رسانهها و افکار عمومی در ایجاد موج
تاکید سخنگوی اسبق وزارت امور خارجه بر این است که «مقابله با ویروس کرونا فقط خرید دارو و ارایه خدمات درمانی نیست، بلکه باید بیمارستانهای صحرایی برپا شود. از طرفی، تبعات گسترش این بیماری در آستانه سال نو موجب تعطیلی مشاغل زیادی شده که باید از آنان حمایت شود و همه اینها هزینههایی است که بر دوش دولت است بنابراین جامعه جهانی باید برای از میان برداشته شدن تحریمها قدمی بردارد.»
آصفی توضیح میدهد: «این انتظار درحالی است که اروپاییها نشان دادهاند خیلی توان اعمال قدرت در عرصه بینالمللی ندارند، البته شاید هم نمیخواهند که توان داشته باشند. به هرحال در نتیجه، فرقی وجود ندارد. از طرفی، سازمان ملل هم گرفتار آمریکاست و نمیتواند کاری کند.»
سفیر سابق ایران در امارات و فرانسه پیشنهاد میکند: «در چنین وضعی رسانهها باید بسیار فعالتر شوند. به این معنا که علاوهبر انجام یکسری کارهای رسمی از سوی دولت، رسانهها و افکار عمومی نیز برای روشن شدن ماهیت واقعی دولت آمریکا موج ایجاد کنند.»
در گفتوگوی فراز با ناصر نوبری، آخرین سفیر ایران در شوروی بررسی شد:
هفتخوان خرید گوشیهای اپل در ایران