هیچ سازوکاری برای جلوگیری از معاملات صوری اجاره مسکن وجود ندارد. وزیر مسکن اخیرا گفته بود که هرگونه معامله در بنگاههای املاک باید کد رهگیری دریافت کند و خلاف این موضوع تخلف محسوب شده و با آن به طور حتم برخورد میشود و وزارت راه و شهرسازی ابزارهای شناسایی متخلفان را در اختیار دارد. این ادعای وزیر برای معاملاتی بود که بدون کد رهگیری انجام میشود اما نگفته بود که با معاملات صوری که کد رهگیری هم داشته باشند چه طور میخواهند برخورد کنند؟ آیا قرار است کارمندان وزارت مسکن یا اماکن نیروی انتظامی با سرکشی به آپارتمانها متوجه خالی یا پر بودن آنها شوند؟! مردادماه گذشته هم مصطفی قلی خسروی، رئیس اتحادیه املاک گفته بود که ما به تمامی مشاوران املاک بخشنامه کردهایم که چنانچه محرز شود مشاوری اقدام به انعقاد اجاره نامه صوری برای واحدهای خالی کرده است، دفتر مذکور پلمب و پروانه صاحب املاک باطل میشود و با توجه به مصوبه ستاد ملی مقابله با کرونا، دریافت کد رهگیری برای کلیه قراردادهای اجاره الزامی است و از طرفین معامله میخواهیم این موضوع را حتماً از دفاتر املاک مطالبه کنند.
بازرس اتحادیه مشاوین املاک تهران هم قبلا گفته بود که اتحادیه به صورت دورهای از تمام مشاورین املاک بازرسی میکند و حتما با اجرایی شدن قانون جدید بازرسیها تشدید میشود و از انعقاد قرارداد صوری جلوگیری میکنیم و حتما اگر موردی را ببینیم طبق قانون نظام صنفی و ماده ۲۸ قانون نظام صنفی با آن برخورد میکنیم. بعد هم گفته بود که مردم تخلف در این زمینه را میتوانند با تلفن ۷۳۳۴ اتحادیه مشاورین املاک تهران اطلاع دهند.
هیچکدام اما نگفتهاند که معامله صوریای که کد رهگیری داشته باشد چه طور قابل پیگیری است؟ محمد سرگزی، عضو کمیسیون عمران مجلس قبلا در ماجرای وام ودیعه مسکن گفته بود که اقدام برخی املاکیها در انعقاد قرارداد صوری اجاره و دریافت کد رهگیری جهت دریافت وام ودیعه مسکن اقدامی مجرمانه بوده و دستگاههای نظارتی و قضایی باید با این گونه تخلفات برخورد جدی کنند. اما هیچ وقت هیچ گزارش مبنی بر این که چه تعداد کد رهگیری صوری شناسایی شده و با متخلفان چه برخوردی شده ، در رسانه ها منتشر نشده است. صاحبان املاک می توانند ملک خود را با طی همه تشریفات قانونی به یک فرد معتمد اعم از اقوام، آشنایان یا دوستان خود اجاره دهند بدون این که در عمل رابطه موجر و مستاجری رخ داده باشد و فرد یا خانواده ای ساکن ملک شده باشند. در واقع اگر مالکی نخواهد ملک خودش را به هزاران دلیل اجاره بدهد راه فرار باز است. در نهایت ظاهرا آمار خانه های خالی پایین می آید اما درعمل طرح به هدف نهایی خود نرسیده است و مالک با بستن یک قرارداد صوری از پرداخت مالیاتی که گاه به 18 برابر هم ممکن است برسد نجات پیدا می کند! در حالی که یکی از اهداف دریافت مالیات از خانه های خالی در کلان شهرها به جز درآمدزایی دولت، این بوده که بازار مسکن را هم در بخش ساخت و ساز و هم در بخش اجاره به تعادل برساند و قمیت ها واقعی شود. یعنی باعث کاهش نرخ مسکن هم در خرید و فروش و هم در اجاره شود. صدور کد رهگیری برای اجاره نامه صوری پس از مطرح شدن بحث تسهیلات ودیعه مسکن شدت گرفت و حالا قطعا با آغاز طرح الزام به ثبت خانه های خالی در سامانه مسکن،شدت بیشتری هم خواهد گرفت. به نظر می رسد که انجام معاملات صوری با کد رهگیری امری بسیار معمول است تا جایی که یک مشاور املاک گفته است ما اینجا واحدهای مسکونی داریم که با استفاده از کدپستی آنها میتوان نسبت به اخذ کد رهگیری اقدام کرد و نیازی هم به انجام معامله نیست. به گفته این فرد شاغل در یک معاملات املاکی تاکنون کد رهگیری صوری بسیاری صادر شده و این فعالیت بدون مشکل برای همه انجام خواهد شد!
در گفتوگوی فراز با ناصر نوبری، آخرین سفیر ایران در شوروی بررسی شد:
هفتخوان خرید گوشیهای اپل در ایران