پرسش رسانه‌های آمریکایی؛درگیری‌ها به جنگی بزرگ‌تر می‌انجامد؟

سال‌های درازی است که بسیاری از تحلیلگران و ناظران بین‌المللی از وجود زمینه درگیری نظامی بین بازیگرانی چون ایالات متحده آمریکا یا رژیم صهیونیستی با ایران سخن می‌گویند. به رغم آنکه طرفین سال‌های متمادی تلاشی آشکار برای کنترل دامنه تنش داشته‌اند اما زمینه درگیری نظامی هنوز به زعم بسیاری از ناظران چیزی نیست که بتوان از آن چشم پوشی کرد. 

حملات پهپادی شب گذشته به مواضع آمریکایی‌ها و اقدام متقابل آنها بهانه طرح این سوال توسط برخی رسانه‌های آمریکایی شده که آیا ممکن است دامنه این تحولات تنش‌زا افزایش یافته و به یک درگیری نظامی جدی‌تر منجر شود؟ 

آمریکا مدعی است که طبق اطلاعاتی که دارد حمله پهپادی‌ای که منجر به کشته‌شدن یک پیمانکار امریکایی شد، منشأ ایرانی داشته است. پنتاگون اعلام کرد که در حمله پهپادی که احتمالاً کار ایران بوده است، یک پیمانکار آمریکایی کشته و پنج‌تن از سربازان آمریکایی زخمی شده‌اند. ضمن آنکه پیمانکار دیگری نیز در شمال‌شرق سوریه جراحاتی را متحمل شده است...

به نوشته «ای‌بی‌سی نیوز» به دنبال این حمله لوید جی آستین، وزیر دفاع آمریکا اعلام کرد که به دستور رئیس‌جمهور آمریکا، به نیروهای فرماندهی مرکزی این اجازه داده شده که شب‌هنگام حملاتی را به تأسیسات مورد استفاده گروه‌های وابسته به سپاه پاسداران انجام دهند. آستین اضافه کرده بود که این حملات در پاسخ به حمله روز پنجشنبه و مجموعه‌ای از حملاتی صورت گرفته که از سوی نیروهای ائتلاف وابسته به سپاه در سوریه انجام شده است.

ایالات‌متحده در مجموع ۹۰۰ سرباز در شرق سوریه دارد؛ نیروهایی که به نیروهای کرد سوریه برای جلوگیری از ظهور مجدد داعش کمک می‌کنند. در ماه‌های اخیر برخی از پایگاه‌ها مورد حمله پهپادها قرار گرفته و جراحات و آسیب‌های فیزیکی بر جای گذاشته‌اند. نقل است که گروه‌های تحت حمایت ایران در سوریه مسئول این حملات بوده‌اند. (نیویورک‌تایمز و ای‌بی‌سی‌نیوز)

در بیانیه پنتاگون آمده است: «این حملات دقیق برای دفاع و حفاظت از پرسنل امریکایی بوده است. ایالات‌متحده اقدامات متناسبی را با هدف محدودساختن خطر تشدید و به حداقل رساندن این تلفات انجام داده است.»

آستین گفت: «همان‌طور که پرزیدنت بایدن صراحتاً اعلام کرده است ما تمام اقدامات لازم را برای دفاع از مردم خود انجام داده و همیشه در مکان و زمان مورد نظر پاسخگو خواهیم بود. ما گروهی را که به نیروهامان حمله کند بی‌نصیب نخواهیم گذاشت.»

به گفته ژنرال مایکل اریک کوریلا، رهبر فرماندهی مرکزی ایالات‌متحده: از ابتدای سال ۲۰۲۱ تاکنون ۷۸ حمله ازین دست صورت گرفته است.

میک میلری، تحلیلگر شبکه ای‌بی‌سی‌نیوز، معاون دستیار وزیر دفاع در امور خاورمیانه و افسر بازنشسته سیا گفت: «ایالات‌متحده باید به نیروهای ایرانی در سوریه و مسئولان این حملات جوری پاسخ دهد که بفهمند کشتارهایی ازین دست چه عواقبی خواهد داشت. زخمی‌کردن امریکاییان ارزش هزینه‌هایی را که از پس آن می‌آید ندارد.» (ای‌بی‌سی‌نیوز)

پرزیدنت بایدن نیز که آن زمان در سفری دولتی در اوتاوا به سر می‌برد گفت: «اشتباه نکنید... ایالات‌متحده به دنبال درگیری با ایران نیست. اما باید این آمادگی را داشته باشد که ما برای محافظت از مردمان خویش با قدرت عکس‌العمل نشان دهیم.» (نیویورک‌تایمز)

نیویورک تایمز در رابطه با این اتفاقات و تحلیل پیامدهای احتمالی آن در مطلبی نوشت: آنچه مسلم است درگیری‌های سوریه پس از حمله‌ای که به مرگ یک پیمانکار امریکایی انجامیده، تشدید خواهد شد. درگیری اخیر از جدی‌ترین‌ها در این منطقه از سال ۲۰۱۹ بوده است... و قاعدتاً باعث خواهد شد که تلاش‌هایی که اخیراً برای تنش‌زدایی در سراسر خاورمیانه صورت گرفته با شکست مواجه شود. خصوصاً گام‌هایی که ایران و عربستان‌سعودی این اواخر برای نزدیکی به سوی یکدیگر برداشته‌اند. 

حمله ابتدایی روز پنجشنبه و در حالی انجام شد که نیروهای آمریکایی در شمال‌شرق سوریه (پس از ۷۸ حمله‌ای که از ژانویه ۲۰۲۱ از سوی شبه‌نظامیان مورد حمایت ایران انجام شده بود)، در حال آماده‌باش قرار داشتند.

به نوشته این رسانه آمریکایی دو مقام آمریکایی گفتند که سیستم دفاع هوایی در این پایگاه در آن زمان «به طور کامل عملیاتی» نشده بودند... و همین امر پرسش‌هایی را در مورد اینکه آیا مهاجمان آسیب‌پذیریِ موضع را شناسایی کرده و از آن سوءاستفاده کرده بودند، یا (به بیان افرادی که خواستند ناشناس بمانند) در آن زمان هواپیمای بدون سرنشین فرستاده شده بوده، مطرح کرده است.

سرتیپ ژنرال پاتریک رایدر، سخنگوی پنتاگون، گفت که رادار پدافند هوایی عملیاتی شده است. اما او با استناد به امنیت عملیاتی و تحقیقات فرماندهی مرکزی ارتش، از بحث در مورد جزئیات دیگر این سامانه خودداری کرده است.

نیویورک تایمز ادامه داده است: مشخص نبود که چرا سیستم به طور کامل کار نمی‌کند و چه تفاوتی در دفاع از پایگاه ایجاد شده است. یکی از مقامات امریکایی گفته بود که ممکن است سیستم دفاع موشکی Avenger، واقع در پایگاهی به نام RLZ با مشکلات تعمیر و نگهداری مواجه شده باشد.

به گفته مقامات، این پایگاه در نزدیکی Hasaka تجهیزات دفاعی دیگری نیز دارد؛ اما تمام این سیستم‌ها بی‌خطا نیستند. پنتاگون و دیگر مقامات امریکایی گفتند که هیچ تمایلی برای بحث در مورد نقاط ضعف و شکست‌های سیستم مزبور و شبکه لایه‌لایه‌ی دفاعی خود ندارند.

ژنرال رایدر گفت: «ما برای دفاع از مردمان خویش اقدامات مختلفی انجام می‌دهیم. اما منطقه مزبور ذاتاً خطرناک است.» او اضافه کرد: «پس از آنکه تحلیلگران امریکایی به این نتیجه رسیدند که این پهپاد منشأ ایرانی دارد (ادعایی که پنتاگون بدون هیچ مدرکی تأییدش کرد) ایالات‌متحده با حمله هوایی علیه سایت‌های شبه‌نظامی مرتبط با سپاه پاسداران این حمله را تلافی کرد.» (نیویورک‌تایمز)

دو مقام ارشد امریکایی گفتند که دو جت جنگنده F-۱۵E، یک انبار مهمات و یک ساختمان کنترل را در آن حوالی و نیز یک سایت جمع‌آوری اطلاعات را در شرق سوریه هدف قرار دادند. به گفته دیده‌بان حقوق سوریه [گروهی در بریتانیا که درگیری‌ها را از طریق تماس در سوریه دنبال می‌کنند]، حملات هوایی ایالات‌متحده منجر به کشته‌شدن هشت نظامی طرفدار ایران شده است.

ژنرال رایدر گفت که ارتش کماکان در حال بررسی گزارشات مرتبط با تلفاتی است که روی زمین واقع شده است.

در مطلب اخیر نیویورک تایمز ادعا شده است: در مقابل شبه‌نظامیان مورد حمایت ایران نیز با شلیک موشک و حملات پهپادی به اهداف ائتلاف، و از جمله پایگاه دوم ایالات‌متحده در منطقه (با نام گرین ویلیج)، این حملات را بی‌پاسخ نگذاشتند. اینجا بود که یک امریکایی دیگر نیز در این حملات مجروح شد و این نگرانی را به وجود آورد که خشونت‌ها ممکن است به جنگی گسترده‌تر بینجامد.

ژنرال رایدر در پاسخ به این پرسش که آیا ایالات‌متحده تهران را مسئول مرگ شهروند امریکایی می‌داند گفت: «یقیناً ایران ازین گروه‌ها حمایت می‌کند و به صورت پیش‌فرض باید اطمینان حاصل شود که حضورشان به بی‌ثباتی و ناامنی کمک نخواهند کرد. اما روشن است که آنها قصد دارند به این رویه ادامه بدهند.»

چارلز لیستر، مدیر برنامه‌های سوریه و مقابله با تروریسم و افراط‌گرایی در مؤسسه خاورمیانه در واشنگتن گفت که حملات تلافی‌جویانه هدفمند امریکا حائز اهمیت است... اما بعید به نظر می‌رسد که این اقدامات در مقابل رفتارها یا اقدامات آینده ایران مانعی ایجاد کنند.

نیویورک تایمز افزوده است: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شاخه‌ای قدرتمند از نیروهای مسلح ایران است که به موازات ارتش این کشور فعالیت می‌کند. این سازمان وظیفه تأمین امنیت مرزهای ایران را بر عهده دارد و بازوی برون‌مرزی آن، یعنی نیروی قدس، عملیاتی را در سراسر خاورمیانه و ورای آن انجام داده و به شبه‌نظامیان شیعه که در تعدادی از کشورها فعالیت می‌کنند، آموزش و تسلیحات ارائه می‌دهد. 

ایران در سال‌های اخیر پهپادهای پیشرفته‌تری را با قابلیت حمل سلاح ساخته، و بخشی از آنها را نیز به صورت تجاری به کشورهای دیگری نظیر روسیه (جهت استفاده در جنگ اوکراین) فروخته است. ضمن آنکه شمار این پهپادها را برای انتقال به گروه‌های نیابتی افزایش داده است.

پهپادهای مزبور بخشی از یک تهدید رو به تکامل از جانب نیروهای نیابتی ایران در سوریه هستند؛ نیروهایی که با گروه‌های شبه‌نظامی متخصص در عملیات تسلیحاتی پیشرفته‌تر، برخی از حساس‌ترین اهداف امریکایی را هدف قرار می‌دهند.

در حمله اخیر دو تن از سربازان مجروح امریکایی در محل مداوا شدند؛ در حالی که سه سرباز دیگر و یک پیمانکار به مراکز درمانی ائتلاف در عراق انتقال یافتند.

یک مقام ارشد نظامی گفت که پنتاگون، پیمانکار کشته‌شده را شناسایی نکرده است.

آمریکا کماکان بیش از ۹۰۰ سرباز و صدها پیمانکار در این منطقه دارد. و هدف نیز کسب اطمینان ازین موضوع است که دولت اسلامی (که ظاهراً در ۲۰۱۹ شکست خورده است)، پس از ۵ سال ویرانی در عراق و سوریه، جانِ دوباره نخواهد گرفت. 

به نوشته نیویورک تایمز ایالات‌متحده و نیروهای شریک با ائتلافی که نیروهای کرد دموکراتیک سوریه را نیز شامل می‌شوند، با یکدیگر همکاری می‌کنند تا با فشار وارد آوردن بر شبه‌نظامیان دولت اسلامی، اطمینان یابند که مبارزان بازداشت‌شده بار دیگر به میدان نبرد باز نخواهندگشت. نیروهای کرد سوری حملات هدفمندی را علیه اعضای دولت اسلامی انجام می‌دهند. همچنان که از بیش از ۱۰ هزار جنگجوی محبوس داعشی نیز محافظت می‌کنند... و این در حالی‌ست که پنتاگون و نیروهای امریکایی پشتیبانی هوایی، امور مرتبط با اطلاعات و شناسایی را انجام می‌دهند.

عطف به تمرکز دولت بایدن بر حمله سوریه به اوکراین و درگیری احتمالی آینده با چین، حالا مأموریت نظامی ضد دولت اسلامی در سوریه به یک دغدغه تبدیل شده است. این مأموریت نیز زمانی بیشتر مورد توجه قرار گرفت که شبه‌نظامیان تحت حمایت ایران یا شبه‌نظامیان دولت اسلامی، به مدت ۹ ماه، چندین پایگاه را در شمال‌شرقی سوریه هدف قرار دادند. (نیویورک‌تایمز)

این رسانه آمریکایی ادامه داده است: ایالات‌متحده بارها با حملاتی هوایی به این حملات پاسخ داده است. در ژوئن ۲۰۲۱، به تأسیساتی که توسط دو شبه‌نظامی مورد حمایت ایران در عراق و سوریه مورد استفاده قرار می‌گرفت، حمله شد و پنتاگون نیز اعلام کرد که در عراق حملاتی پهپادی علیه پرسنل امریکایی صورت گرفته است.

در دسامبر ۲۰۱۹ نیز ارتش ایالات‌متحده به انتقام حمله موشکی‌ای که منجر به کشته‌شدن یک پیمانکار امریکایی شد، به پنج هدف در عراق و سوریه که تحت کنترل شبه‌نظامیان تحت حمایت ایران بودند، حمله کرد.