ماجرای حمله گازی در مترو توکیو چه بود

ائوم شینریکیو به معنای «حقیقت عالی»، نام فرقهای بوده که آموزههای بودایی و هندو را با پیشگوییهای آخرالزمانی تلفیق میکرده است. این فرقه که توسط فردی به نام «شوکو آساهارا» در سال ۱۹۸۴ بنیان گذاشته شد، پس از حمله به متروی توکیو در بسیاری از کشورها به عنوان گروهی تروریستی شناخته شد. تصاویر این حمله تروریستی بسیاری را در جهان تحتتأثیر قرار داد و تصور مردم ژاپن را از امنیت عمومی کشورشان خدشهدار کرد. شیزو ماتسوموتو، معروف به شوکو آساهارا، بنیانگذار این فرقه اولین فردی بود که به دار آویخته شد؛ او در زمان مرگ ۶۳ سال داشت.
آساهارا در آن زمان درباره پیشگویی خود از آخرالزمان ادعا میکرد که در زمان سفر کرده و به سال ۲۰۰۶ میلادی رفته و با مردم درباره جنگ جهانی سوم سخن گفته است.
این فرقه در اوج فعالیت خود دستکم ۱۰ هزار عضو در ژاپن و کشورهای دیگر داشت. برخی از اعضای آن در منطقهای واقع در دامنه کوه فوجی زندگی میکردند. آنها در این مکان آموزشهایی عجیب میدیدند و سلاحهایی نظیر گاز سارین نیز جمعآوری میکردند.
در مدتزمان محاکمه رهبر فرقه و اعضای دخیل در حمله متروی توکیو که سالها به طول انجامید، هیچ یک از آنان انگیزه خود از این حمله شیمیایی را آشکار نکردند.
پیشینه حمله بیستم مارس ۱۹۹۵:
حمله متروی توکیو در سال ۱۹۹۵، حمله تروریستی هماهنگشدهای بود که در بیستم مارس ۱۹۹۵ در چند نقطه انجام شد؛ تصاعد یک گاز عصبی بیرنگ و بیبو و بسیار سمی در سیستم متروی شهر توکیو. این حمله منجر به کشتهشدن ابتدائاً ۱۲ و بعد ۱۳ نفر و مجروح شدن ۵ هزار و ۶۰۰ نفر، هر یک با درجات مختلف شد. دیری نگذشت که اعضای جنبش مذهبی جدید مستقر در ژاپن AUM Shinrikyo (که از سال ۲۰۰۰ با عنوان Aleph اطلاق میشدند) به عنوان عاملان این حمله شناسایی شدند.
اعضای AUM، پیش از حادثه بیستم مارس، در چندین حادثه مرگبار دیگر نیز نقش داشتند... حوادثی که از سوی مقامات ژاپنی حلناشده باقی ماند. (تا آنکه حادثه گازی مترو اتفاق افتاد.)
اولین مورد نوامبر ۱۹۸۹ بود؛ حادثهای که در آن یک وکیل و خانوادهاش در یوکوهاما به قتل رسیدند. وکیل مزبور وکالت خانوادههایی را قبول کرده بود که تلاش میکردند فرزندان خود را ازین فرقه نجات بدهند.
گاز سارین یک بار دیگر و در ژوئن ۱۹۹۴ در حادثه دیگری نیز مورد استفاده قرار گرفته بود. در حملهای در ماتسوموتو در استان ناگانو، واقع در حدود ۱۱۰ مایلی (۱۷۵ کیلومتری) شمالغربی مرکز توکیو. در آنجا عامل حادثه از کامیونی که در نزدیکی یک مجتمع ساختمانی پارک شده بود، بیرون آمده و هفت نفر را کشته (هشتمین قربانی در سال ۲۰۰۸ جان باخت) و حدوداً ۵۰۰ نفر دیگر را نیز مجروح کرده بود. بعدها کاشف به عمل آمد که این حملهی گازی در تلاش برای کشتن سه قاضیای انجام شده است که در آنجا ریاست دادگاهی را که علیه AUM برپا شده بوده، بر عهده داشتند. قضات ازین حادثه جان در بردند؛ اما همگیشان مجروح شدند.
علاوه بر این AUM به تلاش ناموفق دیگری در ۱۵ مارس ۱۹۹۵ نیز ربط پیدا میکرد؛ تلاشی که به انتشار نوعی سم در ایستگاه قطار توکیو مرتبط بود.
حمله متروی توکیو و پیامدهای آن:
صبح روز بیستم مارس پنج مرد وارد سیستم متروی توکیو شدند که هر کدامشان کیسههای سارین به همراه داشتند. هر یک از آنها وارد یک خط متروی جداگانه شد... قطارها همگی به سمت ایستگاه سوکیجی در مرکز توکیو حرکت میکردند. هر پنج مهاجم تقریباً به طور همزمان کیسههای سارین خود را پیش از خروج از قطار و ایستگاه مترو و ترک صحنه روی کف قطار انداخته و به سمت خودرویی که برای فرارشان پارک بود، گریختند. به محض تبخیر مایع درون کیسهها، دود شروع به تأثیرگذاری بر روی مسافران کرد.
قطارها حرکت خود را به سمت مرکز شهر ادامه دادند و مسافران مریضاحوال، واگنها را در هر ایستگاهی که میشد ترک گفتند. بخارهای ساطعشده در ایستگاه، چه از طریق خود واگنها یا از راه تماس با مایع آلودهکنندهی لباسها و کفشهای افراد آلوده به اطراف پخش میشدند.
بسیاری که کسانی که مغلوب گاز سارین شدند آنهایی بودند که یا در معرض حمله مستقیم فرد عامل، و یا در تماس با افراد آسیبدیده قرار گرفته بودند.
در میان قربانیان دو کارمند مترو نیز بودند که در تلاش برای دورانداختن کیسههای سارینِ سوراخشده، جان خود را از دست دادند (محل وقوع این حادثه، ایستگاه کاسومیگاسکی بود).
چیزی نگذشت که مقامات، با آغاز تحقیقاتشان، متوجه شباهت و ارتباطهایی میان این حمله گازی و حوادث قبلی شدند... و خیلی زود پیکان را سمت گروه AUM گرفتند.
دو روز پس ازین حادثه پلیس یورش گسترده خود را به دفاتر AUM در توکیو و دفتر مرکزی آن در کامیکویشیکی در استان یاماناشی آغاز کرد. و در این فرایند قوطیهای متعدد مواد شیمیاییِ سمی مورد استفاده برای تولید سارین، کشف و ضبط گردید.
در ماه می، رهبر AUM، آساهارا شوکو (ماتسوموتو چیزوئو) و بیش از دهها رهبر فرقه دیگر در این یورشهای سراسری دستگیر شدند. با وجودی که آساهارا، دستداشتن فرقه خود را در حملات گازی تکذیب کرد؛ اما بعدها چند تن از پیروان او اعتراف کردند که اعضای AUM در حوادث توکیو و ماتسوموتو شرکت داشتهاند. ضمن آنکه این فرقه را در قتل وکیل و خانوادهاش در سال ۱۹۸۹ دخیل دانستند.
همچنین که فاش گردید که AUM مسئول حمله نافرجام ۱۵ مارس بوده و در رشته قتلهایی هم که دشمنان فرقه را هدف قرار میداده، دست داشته است.
در نهایت حدود ۲۰۰ نفر از اعضای رهبری دستگیر شده و تعداد زیادی هم به جرائم مرتبط با گاز و سایر اعمال خشونتآمیز محکوم شدند.
محاکمه اعضای AUM تا اوایل قرن ۲۱ ادامه داشت و در مجموع ۱۳ نفر از آنها به اعدام محکوم شدند. در سال ۲۰۰۴، هشت سال پس از محاکمه، آساهارا به واسطه یکسری جنایات (از جمله طراحی حمله مترو) مجرم شناخته شده و یکی از کسانی بود که به اعدام محکوم شد. درخواست تجدیدنظر او نیز در سال ۲۰۰۶ رد شد. و نهایت امر آساهارا و شش عضو ارشد دیگر AUM در ششم ژانویه اعدام شدند.
البته که سه عضو تحتتعقیب دیگر (در ارتباط با جنایات فرقه) نیز برای بیش از یکدههونیم فراری بودند. تا آنکه اولین نفرشان، یعنی هیراتا ماکوتو، در پایان سال ۲۰۱۱ خود را تسلیم پلیس توکیو کرد.
کیکوچی نائوکو، دومیننفر ازین سه تن نیز در اوایل ژوئن ۲۰۱۲ در ساگامیهارا، استان کاناگاوا دستگیر شد. و با فاصلهی کمتر از دو هفته پس از آن، سومین فراری، یعنی تاکاهاشی کاتسویا نیز در توکیو دستگیر شد. تاکاهاشی تحتتعقیبترین فرد ازین سه نفر بود؛ چرا که او محافظ آساهارا بود... ضمن آنکه مظنون به رانندگی یکی از واگنهای فراری در حمله مترو نیز محسوب میشد. تاکاهاشی، به سبب نقشش در این جنایت به حبس ابد محکوم گردید.
دیدگاه تان را بنویسید