هشدار! خطر کلاه‌برداری!

آقای تان، مرد ۴۱ ساله مالزیایی که در اوج شیوع بیماری کرونا کار خود را از دست داده بود، و ماه‌ها بود به دنبال کار می‌گشت در ماه می، با فرصتی فوق‌العاده مواجه شد. و پس از چند ماه مصاحبه، یک شرکت مالزیایی، به او پیشنهاد شغلی در مقام مدیر تجارت در دفترشان واقع در سیهانوکویل (شهری تفریحی در کامبوج) را داد.

این شرکت قرار بود ماهانه ۱۲ هزار رینگیت (معادل ۲ هزار و ۵۸۸ دلار) به او بپردازد... مبلغی بسیار بیشتر از آنچه که تان می‌توانست در مالزی دربیاورد.

سوای آنکه این شغل تازه مزایایی نظیر اتاق و غذای رایگان در بلوکی آپارتمانی را هم شامل می‌شد... آپارتمان تازه او سالن بدن‌سازی هم داشت... لاجرم مرد شغل جدید را پذیرفت.

اما مدت زیادی از ورود او به سیهانوکویل نگذشته بود که مشکلاتش آغاز شد. در استراحتگاه کارفرمایان او، نگهبانان مسلح به طور دائم در حال گشت‌زنی بودند. بالای دیوارها با سیم‌خاردار پوشیده شده بود. و در طول آموزش، مربیان به او یاد می‌دادند که چطور به صورت آنلاین از مردم کلاه‌برداری کند. اعتراض‌های او هم با بی‌اعتنایی رؤسا همراه بود. او هیچ راهی برای خروج از آنجا نداشت... در واقع او به دام افتاده بود.

داستان آقای تان یک داستان بسیار معمولی است. طی چند سال گذشته، ده‌ها هزار آسیایی با ترفندهایی فریب‌کارانه، به کازینوها و استراحت‌گاه‌های کامبوج، لائوس و میانمار کشانده شده‌اند. و همگی پس از چندی فهمیدند که کارفرمایان‌شان در واقع مجرمانی هستند که قرار است آنها را وادار به شرکت در قمارهای آنلاین و کلاه‌برداری‌های غیرقانونی کنند.

روش‌های فریب‌کاری، متعدد بودند. آقای تان در رسانه‌های اجتماعی چندین اکانت جعلی داشت. ده گوشی موبایل در اختیارش گذارده بودند و اطلاعاتی را در مورد دارایی‌ها و روابط و تحصیلات طعمه‌ها نیز در اختیارش قرار می‌دادند.

گردانندگان این سیستم به تان یاد دادند که چطور افراد آسیب‌پذیری چون مستمری‌بگیران و والدین مجرد را با چت‌کردن به سوی خود جذب کند.

تعلیم‌دهندگان او همچنین عکس‌ها و فیلم‌هایی را از شخصیت‌های طعمه در اختیار تان قرار دادند تا بتواند داستان‌های فریب‌کارانه‌ی خود را تکمیل کند.

و پس از جلب اعتماد طعمه‌های مزبور، کلاه‌برداری واقعی شروع می‌شد.

از او خواسته بودند به جای آنکه به روشِ سنتیِ کلاه‌برداری، از افراد به طور مستقیم درخواست پول کند، از آنها بخواهد ارزهای دیجیتال خود را در یک پلتفرم سرمایه‌گذاری که توسط مجرمان دست‌کاری شده بود، اندوخته کند.

مقدار این مبالغ به تدریج بیشتر و بیشتر می‌شد. ابتدای امر، فرد قربانی می‌توانست از اقدام خود صرف‌نظر کرده و یا مقداری از مبلغ خود را باز پس گیرد... اما پس از چندی و با جلب اطمینان فرد از اینکه پلتفرم مزبور قانونی است... کلاه‌برداران به هدف اصلی خود می‌رسیدند. پس از مدتی، یک روز به طور ناگهانی حساب‌ها و فردی که مورد اعتماد قرار گرفته بود، غیب می‌شدند و آنچه می‌ماند یک قربانی گیج و ورشکسته بود (البته آقای تان ادعا کرده که خودش به شخصه هیچ‌کس را فریب نداده است).

مطابق آمار ارائه‌شده از سوی سازمان جهانی ضدکلاه‌برداری، ۱۲۰۰ نفری که به روش‌های مشابه مورد کلاه‌برداری قرار گرفتند، در مجموع ۲۵۰ میلیون دلار ضرر کرده‌اند.

پژوهشِ شرکت تحقیقاتی سایبربلید هم نشان داد که گروهی دیگر از قربانیان هم دو برابر همین مبلغ را از دست داده‌اند. البته سایبربلید تخمین می‌زند که مجموع خسارات سال ۲۰۲۱ ممکن است بالاتر از ده‌ها میلیارد دلار باشد و عده‌ای از گزارش خسارات خود صرف‌نظر کرده‌اند.

مطابق برآوردهای رسمی مقیاس و ارقام درآمدی گزارش‌شده توسط شهادت شهود، ان‌جی‌او (NGO)ی مأموریت بین‌المللی عدالت (IJM) محاسبه می‌کند که میزان عایدی سندیکاها در کامبوج لااقل ۱۲ میلیارد دلار در سال است.

جرمی داگلاس از دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرم سازمان ملل می‌گوید که این طرح‌ها از سوی باندهای قومی‌_چینی سازمان‌دهی می‌شوند... گروهک‌هایی که بعضاً با همتایان محلی خود نیز همکاری می‌کنند.

مجرمان در ابتدا کازینوها را [که مکان‌هایی ایده‌آل برای پول‌شویی هستند] برای سرمایه‌گذاری انتخاب کردند.

اما پس از سرکوب قمارهای داخلی غیرقانونی به وسیله مقامات چینی، سندیکاهای مزبور عملیات خود را به جنوب منتقل کردند. در این بخش از کارشان هم آنها به جستجوی محیط‌های مهمان‌نواز و بی‌قانونی نظیر مناطق شرقی میانمار و شمار زیادی از مناطق ویژه اقتصادی در سراسر هندوچین (نقشه را ببینید) برآمدند. [مقامات محلی معتقدند که این مناطق فاقد صلاحیت قضایی هستند.]

با انسداد مرزها در آغاز همه‌گیری، مشتریان کازینوها که اغلب‌شان هم چینی بودند، ناپدید شدند. بنابراین سندیکاها حالت آنلاین پیدا کرده و شبکه‌ی گسترده‌تری را تشکیل دادند و آوارگان چینی و هر کس دیگری را که پول داشت (هر جا که ساکن بود) هدف قرار می‌دادند.

و دیری نپایید که توجه خود را به امریکاییان، استرالیایی‌ها، اروپاییان و طبقات متوسط آسیای جنوب‌شرقی معطوف کردند.

اما برای تور‌کردن این گروه جدید از قربانیان‌شان به کارمندانی احتیاج داشتند که هم دانش دیجیتال داشته باشند و هم بتوانند به زبان‌های انگلیسی یا آسیای جنوب‌شرقی مکالمه کنند.

بنابراین سندیکاهای مزبور نیروی کار خود را با به دام‌انداختن افرادی چون آقای تان تأمین کردند. این نیروها برخی‌شان با میل قلبی فعالیت می‌کردند و برخی هم تمایلی به ادامه همکاری نداشتند... اما چاره دیگری هم نمی‌دیدند.

به گفته جیکوب سیمز از IJM: «این سندیکاها رقمی در حدود ۸۰ هزار تا ۱۰۰ هزار خارجی را استخدام می‌کردند... شماری معقول و البته محافظه‌کارانه.» سیمز می‌گوید که بیشتر این افراد فریب سفر به کامبوج را می‌خورند.

اولین گزارش‌های مربوط به قاچاق انسان در رسانه‌های محلی در اوایل سال ۲۰۲۱ منتشر شد. و IJM از آوریل همان سال با همکاری پلیس کامبوج و سفارت‌خانه‌های مربوطه، عملیات نجات را آغاز کرد.

از آن زمان دیپلمات‌های خارجی در کامبوج در حال بیرون‌کشیدن شهروندان خودشان هستند. اما برخی از آنها تنها زمانی آزاد می‌شوند که خانواده‌هایشان هزاران دلار باج داده باشند.

البته عده‌ای هم موفق به فرار می‌شوند... و عده‌ی کمی هم هستند که خودکشی می‌کنند.

دولت‌های لااقل هشت کشورِ آسیایی به شهروندان خودشان در مورد مشاغلی در کامبوج که «به طرز مشکوکی خوب و اوکازیون به نظر می‌رسند» هشدار داده‌اند.

ابتدا دولت کامبوج عکس‌العملی نشان نداد. اما با افزایش فشارها از جانب چین و سایر کشورها، هون سن، نخست‌وزیر این کشور، ماه گذشته از سرکوب «قمار غیر‌قانونی» خبر داد. و از آن زمان مقامات سیهانوکویل، و پنوم پن، پایتخت، حملاتی را به بزرگ‌ترین مراکز انجام داده و صدها نفر را دستگیر کرده‌اند.

اما حتی اگر کامبوج هم با موفقیت بتواند کلاه‌برداران سایبری را متوقف کند، آنها به مکان‌های دیگری در لائوس و میانمار (که البته خوشایندتر هم هستند) نقل‌مکان خواهند کرد.

آقای تان که جزء خوش‌شانس‌های این گروه بوده توانسته به سلامت به مالزی برگردد. هرچند خود او چنین نگاه خوش‌بینانه‌ای به کلیت وقایعی که بر او گذشته، ندارد.

کسانی که او را به اسارت گرفته بودند پیش از فرارش کارت‌های بانکی و تلفنش را مصادره کردند. بعد حساب‌های بانکی او را مسدود کرده و از دسترسی او به پس‌اندازهایش جلوگیری کردند.

 او حتی پیش از آنکه فرصت کند به همسرش توضیح دهد ربوده شده است، تلفن همراهش را از دست داد. و ربایندگان سابقش آغاز به ارسال اطلاعات شخصی همسر او در فضای مجازی کردند.

همسر آقای تان، حالا شوهر خود را مقصر تمام این وقایع می‌داند و می‌خواهد از او طلاق بگیرد.

بنابراین این درست است که آقای تان توانست از دست آنها بگریزد... اما او نیز مانند قربانیان دیگر سراسر جهان بهای گزافی را پرداخته است.