چرا سورودونتسک انقدر مهم است؟

این شهر به میدان اصلی نبرد در منطقه دونباس اوکراین تبدیل شده است.

با این حال همین شهر، در یک‌ماهه‌ی اخیر، به میدان اصلی نبرد میان روسیه و اوکراین بدل گشته است. و نیروهای روسی مناطق مسکونی آن را به اشغال خود در‎آورده‌اند.

مدافعان اوکراینی و صدها غیر‎نظامی که هدف توپ‌خانه‌ها قرار گرفته‌اند، کارخانه صنعتی آزوت در غرب را تحت کنترل خودشان نگه داشته‌اند.

در چهاردهم ژوئن، روسیه آخرین پلی را هم که سورودونتسک را به شهر همسایه لیسیچانسک متصل می‌کرد، ویران نمود.

ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین در هشتم ژوئن گفته بود: «از بسیاری جهات، سرنوشت دونباس در آنجا تعیین می‌شود.»

این شهر برای دو دهه، نقشی بسیار بزرگ در درگیری‌های سیاسی و نظامی میان روسیه و اوکراین ایفا کرده است.

در سال ۲۰۰۴، وقتی به سبب انتخابات تقلبی در کیف تظاهرات اتفاق افتاد، سیاستمداران محلی در سورودونتسک، نقش برجسته‌ای را در تحریک استقلال داشتند و تهدید کردند که از روسیه در‎خواست کمک نظامی خواهند کرد.

وقتی که یک شورش در سال ۲۰۱۴ به سرنگونی رئیس‌جمهور طرفدارِ روسیه‌ی اوکراین منجر شد، روسیه به دونباس حمله کرد و نیروهای طرفدار روسیه، از ماه می تا جولای (که نیروهای اوکراینی آن را باز‎پس گرفتند)، سورودونتسک را به تصرف خودشان در‎آوردند. و اختیار آن ناحیه، از آن زمان تا کنون در دست اوکراینی‌ها باقی مانده است.

وقتی در ۲۴‌ام فوریه، روسیه بار دیگر به اوکراین حمله کرد، امید داشت که نیروهای اوکراینی را در دونباس در حمله‌ای گاز‎انبری تحت محاصره خود درآورده؛ و با حرکت به سوی شمال از خط ساحلی دریای آزوف از یک‌سو و حرکت از جنوب و خارکف از سوی دیگر، نیروهای خود را در شهر دنیپرو به هم برساند.

وقتی ثابت شد که تصور پیشین آنها از حمله، تصوری جاه‌طلبانه بوده است، نیروهای باقی‌مانده و مستهلک روسی، به روشی ساده‌تر بسنده کردند _‌یکی از اطراف ایزیوم به سوی جنوب و دیگری از پوپاسنا به سمت شمال‌_ برای تصرف منطقه کوچک‌تر اوکراینی که در قلمروی تحت کنترل روسیه قرار دارد (نقشه را ببینید).

سورودونتسک در لبه شرقی این محدوده قرار دارد و دروازه شمال‌شرقی استان دونتسک محسوب می‌شود.

این هدف برای روسیه، هدف آسان‌تری است. زیرا نیروهای اوکراینی در بخش‌های مرتفع، پوشش کمتری از پدافند هوایی و توپخانه دارند.

فتح آن به همراه لیسیچانسک، مسیری را به سوی غرب و به سمت اسلویانسک (اولین شهری که در سال ۲۰۱۴ به دست نیروهای نیابتی روسیه افتاد) و کراماتورسک (یک مرکز صنعتی) باز می‌کند.

روسیه از شمال به اسلویانسک حمله کرده است؛ اما برای غلبه بر آن با مشکل مواجه شد.

اوکراین جایگاه بالاتری دارد و لااقل یکی از تلاش‌ها برای عبور از رودخانه سیورسکی-دونتس، در ماه می به فاجعه ختم شده است.

کنترل سورودونتسک، روش دیگری ارائه می‌کند؛ که آن هم هیچ راه آسانی نیست. روس‌ها هنوز هم باید از رودخانه بگذرند و به لیسیچانسک، همسایه‌ای که بر روی تپه‌ای در ارتفاعی بالاتر از ۱۵۰ متر از سورودونتسک واقع است، حمله کنند.

از این لحاظ، سورودونتسک به هیچ وجه هدف تعیین‌کننده‌ای نیست. اما اگر روسیه بتواند سورودونتسک و لیسیچانسک را تؤامان فتح کند، در واقع تمام لوهانتسک را تحت کنترل خود در‎آورده است.

و چنان‌چه اسلویانسک و کراماتورسک نیز در نهایت سقوط کنند، روسیه تقریباً تمام شهرهای بزرگ و شهرهای واقع در دونتسک را به تصرف خود در‎آورده است.

و به وقوع پیوستن این مهم، در نهایت به روس‌ها اجازه خواهد داد که تا حدودی ادعا کنند به هدفی که برای «آزادسازی» دونباس به دنبالش بوده‌اند، دست یافته‌اند.

خیلی‌ها منتظر بودند که اوکراین هفته‌ها پیش از سورودونتسک عقب‌نشینی کند. اهمیت ذاتی این شهر اندکی کمتر از تاریخِ اخیرش است؛ و لیسیچانسک نیز نقطه قابلِ دفاع‌تری است.

اما در عوض اوکراین دست به ضدحمله زد و در این رویکرد خود مداومت ورزید. یکی از اهداف‌شان هم این بوده است که فعلاً نیروهای روسی را به دام بیندازند تا تسلیحات غربیِ بیشتر از راه برسد. _‌منظور موشک‌اندازهای امریکایی که به زودی عرضه خواهند شد. در پانزدهم ژوئن، پایگاه دفاعی بریتانیا اعلام کرد که مقاومت اوکراین، مانع از اعزام نیروهای روسی به نقاط دیگر شده است.

هدف بعدی، تحمیل تلفات مستمر به روسیه و کاهش بیشتر صفوف جنگی روس‌هاست.

مورد سوم هم این است که این شهر میدان مطلوب‌تری برای تاکتیک‌های ترجیحی اوکراین در جنگ شهری است... در مقام مقایسه با دوئل‌های توپ‌خانه‌ای دور‎برد در فضاهای بازی که روسیه در آنها مزیت دارد.

این مقاومت هزینه داشته است. سورودونتسک در سال ۲۰۱۴ توانست از خشونت فرار کند. برایان میلاکوفسکی که تا ماه ژانویه امسال می‌شود شش‌سال که در این ناحیه زندگی کرده و روی مسائل مرتبط با توسعه و مضامین بشر‎دوستانه، کار کرده است، می‌گوید: «این شهر قبل از جنگ بسیار تمیز و زیبا و دنج بود.»

آقای میلاکوفسکی می‌گوید که در سال‌های اخیر رنسانسی جزئی در این شهر اتفاق افتاده است... پس از اشغال شهر لوهانسک، این ناحیه به پایتخت اداری تبدیل شد و پناهندگانی را نیز از مکان‌های دیگری در لوهانسک پذیرفت.

یک‌جور حس هویت اوکراینی در حال رشد و بروز بود.

او افزود که سورودونتسک، «مطمئناً شهر بی‌آتیه‌ای نبود.» اما حالا بسیاری از نقاط این شهر به ویرانه تبدیل شده است.