تحریم‌ها چطور کار می‌کنند؟

. تحریم‌ها به طور معمول در ۳ مرحله اعمال می‌شوند. مرحله اول، «تهدید» است. زمانی که کشوری را به اعمال تحریم تهدید می‌کنید: «اگر کاری که می‌خواهم انجام ندهی، تحریمت می‌کنم!» این مرحله نخست اعمال تحریم‌ها است. مرحله دوم، اعمال تعداد محدودی از تحریم‌ها است. این مرحله در زمانی استفاده می‌شود که می‌خواهید جدیت خود را نشان بدهید: «من این کار را خواهم کرد!» و تعدادی از تحریم‌ها را علیه یک کشور وضع می‌کنید. مرحله سوم و مرحله نهایی، رخدادی است که می‌توانیم آن را «جنگ اقتصادی» بنامیم.

تحریم‌ها اشکال متفاوتی دارند. محدودیت سفر، توقیف دارایی‌ها و محدودیت در تجارت از انواع تحریم‌هایی است که می‌تواند علیه یک کشور وضع شود. دسترسی شهروندان به خرید بسیاری از کالاها محدود و یا قطع می‌شود. استانداردهای معیشتی و ارزش پول کشور به شدت افت می‌کند.

دولت‌های جهان، قرن‌ها است که از تحریم‌ها به عنوان یک ابزار جنگی و دیپلماسی استفاده می‌کنند. برای مثال، اعمال تحریم‌ها علیه دولت آفریقای جنوبی، در نهایت منجر به پایان آپارتاید در این کشور شد.

تحریم‌ها زمانی کارآمدترند که توسط مجموعه‌ای از کشورها به طور همزمان اعمال شوند. این روش عبور از سد تحریم‌ها را برای کشور هدف، دشوارتر می‌کند. همچنین با استناد به تاریخ،‌ اعمال تحریم‌ها در کشورهای دموکراتیک بیشتر از کشورهای دیکتاتوری و خودکامه موثرند. چرا که دولت‌های خودکامه، رهبران احتیاج چندانی به پاسخ به نیازهای عموم ندارند.

از زمان آغاز جنگ اوکراین در ۲۴ فوریه ۲۰۲۲، روسیه تحت تحریم‌های سنگینی قرار گرفته‌است. جامع‌ترین و هماهنگ‌ترین تحریم‌هایی که از زمان جنگ جهانی دوم تا امروز، علیه یک کشور وضع شده‌است. اقتصاد روسیه امروز، به طور کامل از اقتصاد جهان جدا شده‌است. هر روز سرمایه بیشتری از روسیه خارج می‌شود و در سال جاری، شاهد افت شدید میزان تولید ناخالص داخلی این کشور خواهیم بود. عقب‌گرد فناوری نیز از تبعاتی است که روسیه باید منتظرش باشد. همه این‌ها تلفات غیرقابل جبرانی را بر اقتصاد روسیه تحمیل خواهد کرد.

روسیه نیز در جای خود، تحریم‌هایی را در قالب محدودیت‌های صادرات علیه غرب و اروپا اعمال کرده است. کاهش صادرات کودهای کشاورزی، به شدت به فرایند تولید غذا در جهان آسیب زده است. همچنین باید منتظر اعمال محدودیت‌هایی نیز در صادرات انرژی توسط روسیه باشیم. این کشور، سال‌ها است که به مرکز تولید مواد معدنی خاص تبدیل شده و به زودی محدودیت‌هایی را نیز در صادرات این مواد پراهمیت اعمال خواهد کرد. این اقدام به صنایع خودروسازی، هواپیماسازی و تولیدکنندگان مواد نیم‌رسانا به شدت لطمه خواهد زد. گفتنی است که صنعت تولید فناوری در اروپا مثل پرینت ۳بعدی و صنعت رباتیک ممکن است بیشترین آسیب را متحمل شود. توقف صادرات نیکل(مورد استفاده در باتری خودروهای برقی) توسط روسیه، وقفه جبران‌ناپذیری را در صنایع انرژی سبز ایجاد می‌کند. در این بین، آفریقا به شدت به صادرات گندم از روسیه و اوکراین وابسته است.

امروزه کشورهای قدرتمند،‌از تحریم‌ها به عنوان ابزار اعلام جنگ اقتصادی استفاده می‌کنند. این اقدام می‌تواند در جای خود مفید و یا مضر باشد. آتش اختلافات میان دو کشور گاهی به حدی مشتعل می‌شود که دامان کشورهای دیگر جهان را نیز می‌گیرد. جهان امروز، دهکده جهانی متصل‌به‌هم است. ایجاد بحران‌های اقتصادی، سیاسی و نظامی می‌تواند به سرعت به کشورهای دیگر سرایت کنند و تحریم‌ها به عنوان ابزار قدرت‌نمایی، تبعات زیادی برای شهروندان، دولت‌ها و صنایع کشورهای مختلف خواهند داشت.ش